Publications

ΤΟ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΟ ΩΣ ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΤΗΣ ΛΥΣΗΣ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ

By: DR. CHRISTOS CLERIDES Dec. 11, 2009

Ομιλία Δρ. Χρίστου Κληρίδη στην Εκδήλωση 11.12.2009 Ομάδας Πρωτοβουλίας Πολιτών Πάφου, Annabelle Πάφος

1. Η τουρκική πλευρά επιζητεί περιουσιακό και πληθυσμιακό ξεκαθάρισμα στην κατεχόμενη Κύπρο.  Τούτο προκύπτει αβίαστα από τις προτάσεις τις οποίες επίσημα η τουρκοκυπριακή πλευρά κατέθεσε στις αρχές του 2009.  Στο δικό τους μυαλό Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία σημαίνει δυο ζώνες στις οποίες η κάθε Κοινότητα κυριαρχεί στην κάθε μια εξ’ αυτών δηλαδή μια ελληνική ζώνη στον Νότο και μια τουρκική ζώνη στον Βορρά.

2. Το καθεστώς ιδιοκτησίας στην κατεχόμενη Κύπρο είναι περίπου 16% τουρκοκυπριακή ιδιοκτησία και 58% ελληνοκυπριακή. Αν προσθέσει κανείς την Κυβερνητική Γη στα κατεχόμενα που είναι της τάξης του 23% και ένα περίπου 2.5% η εκκλησιαστική περιουσία προκύπτει ότι  περίπου το 83% δεν είναι τουρκική ιδιοκτησία.  Αυτό το περιουσιακό καθεστώς οι τούρκοι θέλουν να το ανατρέψουν και ζητούν ουσιαστικά η κρατική γη να περιέλθει στην ιδιοκτησία της ΤΔΒΚ ή στην διάδοχο αυτής κατάσταση και το 16% τουρκοκυπριακή ιδιοκτησία να μετατραπεί σε περίπου 70% υφαρπάζοντας από τους ελληνοκύπριους ένα ποσοστό της τάξης του 52 – 54% το οποίο θα προστεθεί στο 16%. Αυτή είναι η τουρκική λογική μέσα στην οποία κινούνται οι προτάσεις τους σήμερα.  Οι διάφορες εισηγήσεις για κατηγοροποιήσεις τις οποίες δυστυχώς η δική μας πλευρά συζητά αποσκοπούν στην εξεύρεση μηχανισμού επίτευξης αυτού του στόχου και μόνο.  Από την στιγμή που η δική μας πλευρά μπήκε σ’ αυτήν την συζήτηση τούτο θα έχει, κατά την γνώμη μου δραματικές επιπτώσεις πολύ σύντομα στην όλη πορεία του Κυπριακού.

3. Η ούτω καλούμενη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου είναι γνωστό ότι με βάση το ‘Αρθρο 154 του ψευδοσυντάγματος έχει κατάσχει και απαλλοτριώσει όλες τις ελληνοκυπριακές περιουσίες οι οποίες εγκαταλείφθηκαν, κατά τους ισχυρισμούς τους, το 1974 και στη συνέχεια έχει προβεί σε διανομή των περιουσιών αυτών σε τουρκοκυπρίους και έποικους και ένα μεγάλο μέρος το κράτησε η «Τουρκοκυπριακή Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» και το κατανέμει ανάλογα με τις ανάγκες, όπως ισχυρίζεται, της τουρκοκυπριακής κοινότητας και των εποίκων τους οποίους βεβαίως ενέταξε στο τουρκοκυπριακό καθεστώς. Τούτο για να αντιμετωπίσει τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ιδιαίτερα αυτήν της Τιτίνας Λοιζίδου και της 4ης διακρατικής προσφυγής, (2001) προφανώς με καθοδήγηση εμπειρογνωμόνων ακόμα και πρώην υπαλλήλων του Συμβουλίου της Ευρώπης, οι οποίοι συμμετέχουν στην «Επιτροπή».

4. Προχώρησε στην σύσταση «Επιτροπής Αποζημιώσεων» την οποία παρουσίασε ότι αποσκοπεί στην διευθέτηση με ικανοποιητικό τρόπο και σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων  απαιτήσεων ελληνοκυπρίων προσφύγων και εκτοπισμένων.  Η τελευταία ισχύουσα «νομοθεσία» θεσπίσθηκε από την ψευδοβουλή με τον νόμο 67/2005.

5. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε μία δυσμενέστατη εξέλιξη απεφάνθη στην υπόθεση Ξενίδη Αρέστη στις 25.5.2007 ότι η ψευδοεπιτροπή αυτή αποζημιώσεων καταρχήν πληροί τις προϋποθέσεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης. Προηγούμενα στις 22.3.2006 διέταξε την Τουρκία να φτιάξει τον Νόμο της.  Και το έκανε με το ψευδονόμο 67/2005. Είναι γνωστό ότι σύμφωνα με τις πρόνοιες της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για να ασκήσει κάποιος το δικαίωμα της ατομικής προσφυγής για στέρηση  περιουσίας  κατά της Τουρκίας πρέπει να εξαντλήσει όλα τα εσωτερικά έννομα μέτρα τα οποία η εγκαλούμενη χώρα καλείται να θεσπίσει.  Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο από παλαιά έχει δεχθεί ότι η «Τουρκοκυπριακή Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» δεν αναγνωρίζεται στο Διεθνές Δίκαιο ούτε και για σκοπούς της Σύμβασης και ότι την αποκλειστική ευθύνη για το τι συμβαίνει στην κατεχόμενη Κύπρο φέρει η Τουρκία, έστω και αν η ούτω καλούμενη «Επιτροπή Αποζημιώσεων» θεσπίσθηκε από την ψευδοβουλή δυνάμει του ψευδοσυντάγματος.  Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θεωρεί ότι το ένδικο μέτρο προσφυγής στην εν λόγω «Επιτροπή Αποζημιώσεων» είναι ένδικο μέτρο το οποίον η Τουρκία σαν εγκαλούμενη χώρα η οποία έχει την ευθύνη για το τι συμβαίνει στην κατεχόμενη Κύπρο έχει θεσπίσει.

6. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο το οποίο έχει κατακλυσθεί με μεγάλο όγκο προσφυγών πανευρωπαϊκά, ιδιαίτερα μετά την διεύρυνση προς ανατολάς και μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής ‘Ενωσης προσπαθεί εδώ και πολλά χρόνια να βρει μηχανισμούς διεκπεραίωσης των πολλαπλασιαζόμενων προσφυγών ενώπιον του για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο προσπαθειών επινόησε την διαδικασία των πιλοτικών υποθέσεων, ήτοι επιλέγει ένα αριθμό παρομοίων υποθέσεων τις οποίες εκδικάζει αντί να ακούσει ξεχωριστά όλες τις υποθέσεις και παράπονα που μπορεί να είναι χιλιάδες που εκκρεμούν εναντίον μιας χώρας. Μέσα σ’ αυτόν το πλαίσιο αποφάσισε από τις 1400 τόσες προσφυγές ελληνοκυπρίων να ακούσει 8 εξ αυτών σαν πιλοτικές και το έπραξε, στις 17/11/2009 στην Ολομέλεια του με 17μελή σύνθεση.

7. Η κατάθεση του σχεδίου Αναν τον Νοέμβριο του 2002 και οι διάφορες εκδόσεις του μέχρι τον Απρίλιο του 2004 επηρέασαν καταλυτικά και την άποψη του Δικαστηρίου.  Το σχέδιο Αναν υιοθέτησε, δυστυχώς, την λογική και σκεπτικό της «διζωνικότητας» όπως την ερμηνεύουν οι τούρκοι. Δηλαδή του εθνικού ξεκαθαρίσματος, παρέχοντας ουσιαστικά την δυνατότητα στο Τουρκοκυπριακό Συνιστών Κράτος να ανατρέψει το περιουσιακό καθεστώς μέσα από νομιμοποίηση των δημεύσεων των ελληνοκυπριακών περιουσιών και απόδοση , στους κατόχους αυτών τουρκοκύπριους και έποικους, αλλά και διαδόχους εν τίτλω αυτών, ιδιοκτησιακού καθεστώτος. Το σχέδιο αυτό απερρίφθη μεν στο δημοψήφισμα σαν σύνολο αλλά η ιδέα της νομιμοποίησης των αποτελεσμάτων της κατοχής στο περιουσιακό διέβρωσε  και την σκέψη του ίδιου του Δικαστηρίου και είναι γι’ αυτό που μετά την απόρριψη ακόμη του σχεδίου δικηγόροι των αιτητών με έκπληξη τους έλαβαν επιστολές από το Δικαστήριο στις οποίες εκαλούντο να σχολιάσουν πως το σχέδιο Αναν επηρέασε τις εκκρεμούσες υποθέσεις ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου δεδομένου ότι υπήρχε πρόταση για επίλυση του περιουσιακού η οποία απερρίφθη.

8. Η τουρκική πλευρά εκμεταλλευόμενη το Σχέδιο Αναν και τις πρόνοιες του, ενίσχυσε την επιχειρηματολογία της με δεδομένο ότι το Σχέδιο Αναν παρουσίασε μια «πρακτική λύση» στο περιουσιακό και απέκλειε την προσφυγοποίηση εκ νέου, όπως ισχυρίζεται, των χιλιάδων τουρκοκυπρίων στους οποίους συμπεριλαμβάνει και τους έποικους που εγκαταστήθησαν στις ελληνοκυπριακές περιουσίες. Εξάλλου το σχέδιο αυτό δεν ήταν σχέδιο της Τουρκίας, αλλά σχέδιο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και έφερε σαν τέτοιο την σφραγίδα της διεθνούς νομιμότητας. Κτίζοντας επ’ αυτού και αντλώντας από τις πρόνοιες του κατασκεύασε την Επιτροπή Αποζημιώσεων, η οποία κατ’ αρχήν εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

9.  Δυστυχώς η  δική μας πλευρά συνέχισε ακόμα και μετά το δημοψήφισμα να αφήνει ζωντανό το «περιουσιακό» σαν ένα από τα θέματα προς συζήτηση, η επίλυση του οποίου με δημόσιες δηλώσεις αποτελεί και την λυδίαν λίθο για την επίλυση του κυπριακού προβλήματος.  Το κυπριακό από θέμα παράνομης εισβολής και κατοχής και συνεχιζόμενης έκδηλης παρανομίας και αποσχιστικής ενέργειας κατέστη στα μάτια της διεθνούς κοινότητας και του Συμβουλίου της Ευρώπης και των οργάνων του σαν πρόβλημα επίλυσης περιουσιακών διαφορών μέσα από αποζημιώσεις, ανταλλαγές και ρυθμίσεις μεταξύ ιδιωτών.  Επιπρόσθετα καίριον πλήγμα στην όλη κατολίσθηση, η οποία ξεκίνησε με δικό μας λάθος κυρίως την αποδοχή συζήτησης του περιουσιακού, επέφεραν και σε 450 τόσοι ελληνοκύπριοι οι οποίοι προσέφυγαν στην ψευδοεπιτροπή. Η κύρια επιχειρηματολογία της Τουρκίας δια του άγγλου νομικού εκπροσώπου της πρώην νομικού συμβούλου του Υπουργείου Εξωτερικών Ηνωμένου Βασιλείου Sir Michael Wood  στην Ολομέλεια του ΕΔ στις 17.11.2009 ήταν ότι στην Ξενίδη Αρέστη το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο είχε αποφανθεί ότι η «Επιτροπή Αποζημιώσεων» πληρούσε καταρχήν τις  προϋποθέσεις του εσωτερικού ένδικου μέτρου.  ‘Όπως εξήγησε τροποποιήσεις είχαν γίνει στην πορεία σύμφωνα με τις υποδείξεις του Δικαστηρίου σε προηγούμενο στάδιο εκδίκασης της Ξενίδης Αρέστη. Άρα λοιπόν δεν είναι δυνατόν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στην Ξενίδη Αρέστη να ζητά με απόφαση του να γίνουν ορισμένα πράγματα, να γίνονται και τώρα να επιχειρείται ανατροπή των όσων έγιναν.  Να υπενθυμίσω ότι η Ξενίδης Αρέστη αποφασίσθηκε μέσα στο κλίμα του σχεδίου Αναν και του Γενικού Γραμματέα για αποζημιώσεις, νομιμοποίηση των εχόντων και κατεχόντων την περίοδο 2002 - 2006.  Επίσης ο Sir Michael Wood ανέφερε στο Δικαστήριο ότι εφόσον προσέφυγαν 450 περίπου Ε/Κ αιτητές στην «Επιτροπή» μέσα σε διάστημα λιγότερο των 4 ετών ενώ στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο από το 1980 δηλαδή σε 28 χρόνια μόνο 1400 περίπου είναι έκδηλο ότι η «Επιτροπή Αποζημιώσεων» είναι αποτελεσματική και το έχει αποδείξει στην πράξη εφόσον έχει διαθέσει κονδύλια πέραν των 30 εκατ.  δολαρίων και έχουν δε εγκριθεί άλλες δεκάδες εκατομμύρια δολάρια για να διατεθούν για αποζημίωση.  Σίγουρα για ένα Δικαστήριο το οποίο προσπαθεί να εξεύρει μηχανισμό αποσυμφόρησης  τα επιχειρήματα αυτά είναι πολύ λογικά και δελεαστικά θα έλεγα.  Παράλληλα καθίστανται ακόμα πιο δελεαστικά όταν η δική μας η πλευρά, εξακολουθεί να επιμένει ότι ζητούμε κάποια βελτίωση στο σχέδιο Αναν και εξακολουθούμε να συζητούμε το περιουσιακό υπό την έννοια ότι συζητούμε κάποιες βελτιώσεις του σχεδίου για το περιουσιακό. ‘Εστω και αν οι προτάσεις που καταθέτουμε είναι στην βάση των αρχών του διεθνούς δικαίου και προηγουμένων αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, το μήνυμα το οποίο βγαίνει προς τα έξω και στους 17 που Δίκασαν τις 8 πιλοτικές είναι ότι το περιουσιακό  δεν είναι και τόσο απόλυτο θέμα,  είναι και αυτό μια πολιτική πτυχή του όλου προβλήματος η οποία θα πρέπει  να συζητηθεί και να επιλυθεί στο πλαίσιο αποζημιώσεων και ανταλλαγών.  Συνεχίζεται δηλαδή να προκαλείται τεράστια ζημιά στην όλη υπόθεση μόνο και με τη συζήτηση του θέματος,  με δεδομένη μάλιστα την διακηρυγμένη κρατική πολιτική ότι εναπόκειται στην συνείδηση του καθενός αν θα προσφύγει στην ψευδοεπιτροπή και αδυναμίαν του Κράτους να προστατεύσει τα ατομικά δικαιώματα, όταν έπρεπε να το πράξει.

10.   Ποια όμως είναι η πραγματικότητα της ψευδοεπιτροπής.  Ο κ. Σερτά Ντενκτάς στις 16/12/2005 τότε «Υπουργός Εξωτερικών» όταν εθεσπίζετο η ψευδοεπιτροπή με νομοθεσία σε βελτιωμένη έκδοση  δήλωνε τα εξής: «The percentage of properties that could immediately be returned is 4% and there is nothing which creates a situation which endangers the bizonality” επίσης «the reasoning of the draft law is the exchange and compensation and not the return of property”.  Ο κ. Kutlay Erk στις 2/2/09 σύμβουλος του κ. Ταλάτ δήλωνε επίσης τα εξής: “We believe that if we as Turkish Cypriots are going to administer the northern part of Cyprus, if the majority of the population will be Turkish Cypriots, if the administration will be Turkish Cypriot, the majority in the pattern of the properties will belong to the Turkish Cypriots.  The property regime will also be applied by the Turkish Cypriots.  This is bi-zonality.  It is for this reason that we say that whatever the current proportion of the Greek Cypriot properties in the north is, after the solution, their majority should pass to the Turkish Cypriots….”
“If bi-zonality is going to be our first principle, and this is accepted and is not disputable, then the majority of the immovable properties in our own area will belong to the people with population majority. Using these criteria we will return property, we will exchange, but a significant part of the Greek Cypriot properties will pass to the ownership of Turkish Cypriots. This is an important criterion for us”  και η «Πρόεδρος της Ψευδοεπιτροπής» Sumer Erkmen  δήλωνε τα εξής:

“the new legislation”s priority is to protect ……….. the rights of the people of the TRNN” and “………. If any property is finally decided to be reinstated……… this process will have to wait until a final……….. settlement of the Cyprus Problem”
 
Με λίγα λόγια οι άνθρωποι, μας έλεγαν και μας λεν επίσημα και με τις προτάσεις που καταθέτουν ότι διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία συνεπάγεται περιουσιακό ξεκαθάρισμα «property cleansing” στην δική μας όμως πλευρά όλοι κάνουν πως δεν ακούν και πως δεν καταλαβαίνουν και συνεχίζουν να συζητούν το περιουσιακό χωρίς να εκθέτουν την Τουρκία, για να ακούσουμε και το περίφημο από τον κ. Νταουνερ στα  διαρρεύσαντα έγραφα ότι το πρόβλημα θα λυθεί με λεφτά  “put money into their pockets”.

11. Αλλά δεν είναι μόνο οι δηλώσεις και προτάσεις και τα 5 σχέδια Αναν που μας αποδεικνύουν ότι δεν είναι στραβός ο γιαλός αλλά στραβά αρμενίζουμε. Είναι και το ίδιο, τo γράμμα του ψευδονόμου που  αποδεικνύει πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας ότι μόνο σε ένα πολύ μικρό αριθμό αιτητών θα επιστραφεί η περιουσία τους και τούτο μετά την λύση του κυπριακού ως επί το πλείστο. Στο ‘Αρθρο  3 του ψευδονόμου καθορίζονται οι σκοποί του. Σκοπός του νόμου αναφέρεται ότι είναι η προστασία των δικαιωμάτων των τουρκοκυπρίων και της «Τουρκοκυπριακής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου, μέσα στο πλαίσιο διαφύλαξης της αρχής της διζωνικότητας, όπως οι Τούρκοι την ερμηνεύουν.  Δεν είναι ο σκοπός του νόμου η απόδοση των ελληνοκυπριακών περιουσιών στους ιδιοκτήτες, αλλά το αντίθετο. Η νομιμοποίηση ουσιαστικά του άρθρου 154 του ψευδοσυντάγματος.  Επιπρόσθετα σύμφωνα με το άρθρο 8 επιστροφή προνοείται μόνο σε περιορισμένο αριθμό υποθέσεων.  Αποκλείεται κατ’ αρχάς όπου μεταβιβάστηκε σε οποιονδήποτε πρόσωπο, ως επίσης και για λόγους εθνικής ασφάλειας, δημοσίας τάξης (για περιουσίες Ε/Κ εμπλεκομένων σε διακοινοτικές ταραχές) για περιουσίες που δόθηκαν για σκοπούς δημοσίου συμφέροντος, για περιουσίες εντός στρατιωτικών ζωνών.  Στη συνέχεια αν δεν απαλλοτριώθηκε η περιουσία για σκοπούς «δημοσίου συμφέροντος ή κοινωνικής δικαιοσύνης» πρέπει να καταδειχθεί ότι η επαύξηση της αξίας λόγω παρανόμων βελτιώσεων είναι μικρότερη της αξίας της περιουσίας του 1974. Αποτέλεσμα όπου κτίζεται κάτι σε περιουσία παράνομα ο ιδιοκτήτης την χάνει.  Επίσης αποκλείεται επιστροφή περιουσίας η αξία της οποίας αυξήθηκε λόγω κάποιων δημοσίων σχεδίων.  Υπάρχουν και άλλες προϋποθέσεις.  Τέλος αν θα επιστραφεί  θα είναι μετά την λύση σύμφωνα με τις πρόνοιες της λύσης!!!!

12.  Είναι λοιπόν έκδηλο και κατέστη σαφές πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας ότι στόχος αυτής της «Επιτροπής» είναι η ανατροπή της περιουσιακής πλειοψηφίας και η επίτευξη του εθνικού και περιουσιακού ξεκαθαρίσματος. Να υπογραμμίσω επίσης ότι σύμφωνα με τις στατιστικές που η τουρκική πλευρά έδωσε, επεστράφει ένα απειροελάχιστο μόνο ποσοστό περιουσίας μέχρι σήμερα, από τις 85 περίπου υποθέσεις που διεκπεραιώθηκαν. Στην  συντριπτική πλειοψηφία δίδεται αποζημίωση η οποία ισοδυναμεί με «απαλλοτρίωση» της περιουσίας σε ποσοστό μάλιστα της τάξης του  6% της κανονικής αποζημίωσης, όπως απεδείχθη με στατιστικά στοιχεία και εκτιμήσεις που κατάθεσε επίσημα το κτηματολόγιο στο πλαίσιο των 8 πιλοτικών υποθέσεων.  

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:

Λόγω κακών χειρισμών μέχρι σήμερα του ούτω καλούμενου «περιουσιακού θέματος»  στο πλαίσιο των συνομιλιών καταλήξαμε στα εξής:

1. Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών αναγνώρισε μέσα από τις διάφορες προτάσεις του ότι η αρχή της διζωνικότητας στο πλαίσιο επίλυσης του κυπριακού προβλήματος συνεπάγεται και περιουσιακό ξεκαθάρισμα.

2. Η τουρκική πλευρά δεν είναι διατεθειμένη να εγκαταλείψει την βασική αυτήν αρχή της «διζωνικότητας», του πληθυσμιακού και περιουσιακού ξεκαθαρίσματος την οποία δυστυχώς κατάφερε να περάσει στα μυαλά της γραμματείας του ΟΗΕ με την επιμονή της στην λογική της δημιουργίας δυο συνιστώντων κρατών με πληθυσμιακή και περιουσιακή καθαρότητα.

3. Την ίδια λογική κατάφερε να περάσει μέσα και στα μυαλά του Συμβουλίου της Ευρώπης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου με αποτέλεσμα την απόφαση στην Ξενίδης Αρέστη και με πολύ πιθανή υιοθέτηση της Ξενίδης Αρέστη και από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου το 2010.

4. Η συνεχής εμμονή μας αντί να εκθέσουμε την ρατσιστική πολιτική της Τουρκίας και να επεξηγήσουμε τους στόχους της ‘Αγκυρας μέσα από την «διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία», να συνεχίζουμε να συνομιλούμε επί του περιουσιακού θα μας οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στο να προσεγγίσουμε για μια ακόμα φορά τις τουρκικές θέσεις αποδεχόμενοι μέσα από πολιτικούς ακροβατισμούς την αποζημίωση σαν το χάπι θεραπείας του περιουσιακού,  Αποστέλλοντας παράλληλα και το μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση ότι το κάθε τι μπορεί να λυθεί με λεφτά και εξαγορά δικαιωμάτων.

5. Έχω την άποψη ότι οι εξελίξεις σε σχέση με το ούτω καλούμενο περιουσιακό θέμα τα τελευταία χρόνια ήσαν δυσμενέστατες και δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος για το αποτέλεσμα εφόσον η δική μας πλευρά επέδειξε ατολμία, ανεκτικότητα και διάθεση συζήτησης στη βάση ουσιαστικά της αποζημίωσης και ανταλλαγής περιουσιών. Πολύ φοβούμαι ότι και σ’ αυτό το θέμα όπως και το θέμα των εποίκων το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας αλλά και το θέμα της σταθμισμένης ψήφου παρά τους λεονταρισμούς και διακηρύξεις η δική μας πλευρά θα προβεί σε περαιτέρω παραχωρήσεις.  Ήδη το διεθνές κλίμα συνηγορεί υπέρ της αποδοχής των τετελεσμένων και κλείσιμο του κυπριακού και οι εξελίξεις τα τελευταία δυο χρόνια είναι τέτοιες που δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας.

6. Το μόνο αισιόδοξο μήνυμα είναι ότι σε επερχόμενο δημοψήφισμα οι κυβερνώντες θα δυσκολευθούν να πείσουν ότι οι κάποιες βελτιώσεις στο Σχέδιο Αναν δικαιολογούν αναθεώρηση της λαϊκής ετυμηγορίας. Ιδιαίτερα στο περιουσιακό είναι πολύ δύσκολο να πεισθεί ο κάθε ένας εκτοπισμένος πρόσφυγάς ότι έναντι τριάκοντα αργυρίων μπορεί να πωλήσει μέρος της πατρίδας του.


Στο διηνεκές και στον αιώνα τον άπαντα, όπως εξάλλου και ο γνωστός σύμβουλος Μακιαβέλι τον μεσαίωνα, έγραψε συμβουλεύοντας τους πρίγκιπες και κυβερνώντες της τότε εποχής για το πώς πρέπει να κυβερνούν, κάποιος μπορεί να ξεχάσει τους θανόντες, γνωστούς, φίλους και συγγενείς αλλά ποτέ την περιουσία του η οποία είναι εκεί και τον περιμένει.


Παράλληλα όμως αν δεν πετύχουμε να απαγκιστρωθούμε από την λογική της ήττας και να καταθέσουμε εφ’ όλης της ύλης ριζικές αναθεωρημένες προτάσεις που θα διασφαλίζουν τη Δημοκρατική Αρχή της διακυβέρνησης και την κατοχύρωση των βασικών ελευθεριών και δικαιωμάτων μας σαν Ευρωπαίων Πολιτών  ο δρόμος της υποταγής θα καταλήγει σε νέες περιπέτειες πολύ χειρότερες από αυτές που μας προειδοποιούν ότι θα υποστούμε αν αλλάξουμε πορεία.

Δρ. Χρίστος Κληρίδης
Δικηγόρος


11.12.2009