Findings:
-
· When a court orders service “on the other side,” this necessarily includes any person whose conduct is challenged or whose rights are directly affected by the interim relief sought.
-
· Failure to serve such parties amounts to a denial of the right to be heard under Articles 30.2–30.3 of the Constitution and renders the order null.
-
· Once a provisional liquidation order is annulled, all actions taken pursuant to it must also be annulled, restoring the parties to their pre-appointment position.
-
· A different judicial composition at later procedural stages does not mean the court acted as “its own appellate body.”
Διαδικασίες Εταιρικής Αφερεγγυότητας: Το Δικαίωμα Ακρόασης Επαναβεβαιώνεται από το Εφετείο
Δυνάμει του άρθρου 227 του περί Εταιρειών Νόμου (Κεφ. 113), το Δικαστήριο δύναται, μετά την καταχώριση αίτησης εκκαθάρισης και πριν από την έκδοση διατάγματος εκκαθάρισης, να διορίσει Προσωρινό Εκκαθαριστή για σκοπούς προστασίας του ενεργητικού και διατήρησης του καθεστώτος της εταιρείας. Ο Προσωρινός Εκκαθαριστής ασκεί μόνο τις αρμοδιότητες που ρητώς του αναθέτει το Δικαστήριο, και ο διορισμός του έχει προσωρινό και προστατευτικό χαρακτήρα.
Με πρόσφατη απόφασή του ημερομηνίας 8 Οκτωβρίου 2025, στην Πολιτική Έφεση Αρ. 9/2024, το Εφετείο επαναβεβαίωσε μια θεμελιώδη δικονομική δικλίδα του εταιρικού δικαίου: δεν πρέπει να διορίζεται προσωρινός εκκαθαριστής χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση και χωρίς να δοθεί η ευκαιρία ακρόασης σε όλα τα επηρεαζόμενα μέρη.
Πραγματικά Περιστατικά
Η υπόθεση προέκυψε στο πλαίσιο αίτησης εκκαθάρισης κυπριακής εταιρείας που ανήκε σε διεθνή όμιλο δραστηριοποιούμενο στους τομείς της γεωργικής και μεταλλουργικής αλυσίδας εφοδιασμού στην Ουκρανία. Μετά την καταχώριση της κύριας αίτησης εκκαθάρισης, ο πιστωτής ζήτησε σε μονομερή βάση, τον διορισμό προσωρινού εκκαθαριστή δυνάμει του άρθρου 227 του Κεφ.113. Το πρωτόδικο Δικαστήριο αρνήθηκε να εκδώσει το διάταγμα μονομερώς και έδωσε οδηγίες για επίδοση της αίτησης στην “άλλη πλευρά”. Παρά τη ρητή αυτή οδηγία, το διάταγμα διορισμού εκδόθηκε χωρίς να επιδοθεί σε πρόσωπα των οποίων οι ενέργειες αμφισβητούνταν και ή κατηγορούντο ρητώς στην υποστηρικτική ένορκη δήλωση.
Τα πρόσωπα αυτά προσέφυγαν μεταγενέστερα ζητώντας παραμερισμό του διατάγματος, προβάλλοντας ότι η παράλειψη επίδοσης συνιστούσε παραβίαση των αρχών φυσικής δικαιοσύνης και του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος ακρόασης. Το πρωτόδικο Δικαστήριο συμφώνησε, κήρυξε το διάταγμα άκυρο εξ υπαρχής, παραμέρισε όλες τις ενέργειες που είχαν γίνει από τον προσωρινό εκκαθαριστή, και διέταξε την υποβολή ένορκης δήλωσης με αναλυτική καταγραφή των ενεργειών αυτών.
Ευρήματα του Εφετείου
Το Εφετείο επικύρωσε την πρωτόδικη απόφαση στο σύνολό της και έκρινε ότι:
- Όταν το Δικαστήριο διατάσσει επίδοση «στην άλλη πλευρά», η οδηγία αυτή περιλαμβάνει κάθε πρόσωπο του οποίου η συμπεριφορά αμφισβητείται ή του οποίου τα δικαιώματα επηρεάζονται άμεσα από το αιτούμενο διάταγμα.
- Η παράλειψη επίδοσης σε τέτοια πρόσωπα ισοδυναμεί με στέρηση του δικαιώματος ακρόασης κατά το άρθρο 30 του Συντάγματος και καθιστά το διάταγμα άκυρο.
- Μετά την ακύρωση διατάγματος διορισμού προσωρινού εκκαθαριστή, όλες οι πράξεις που έγιναν βάσει αυτού πρέπει επίσης να ακυρωθούν, ώστε να αποκατασταθεί η προτέρα κατάσταση των μερών.
- Ήτο εντός των επιτρεπτών ορίων και λογικό συμπέρασμα του πρωτόδικου, ότι διέλαθε της προσοχής του Δικαστηρίου ότι δεν τηρήθηκαν οι προηγούμενες του οδηγίες αναφορικά με την επίδοση. Το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν ενήργησε, υπό τας περιστάσεις, ως Εφετείο του εαυτού του, ούτε διαφοροποιείται η κατάσταση πραγμάτων από το ότι διαφορετική ήταν η σύνθεση του Δικαστηρίου κατά τα δύο ουσιώδη στάδια της διαδικασίας. Το Δικαστήριο, ως μία οντότητα, εξέτασε και αποφάσισε την ενώπιον του διαδικασία. Άνευ ερείσματος κρίνονται οι σχετικοί λόγοι έφεσης.
Νομική Αρχή
Η απόφαση υπογραμμίζει μια καίρια αρχή του στο πλαίσιο του κυπριακού δικαίου εταιρικής αφερεγγυότητας: η δικονομική δικαιοσύνη δεν αποτελεί τυπικότητα αλλά προϋπόθεση δικαιοδοσίας. Οι πιστωτές που επιδιώκουν επείγουσες εταιρικές θεραπείες, όπως ο διορισμός προσωρινού εκκαθαριστή, οφείλουν να εξασφαλίζουν πλήρη και ορθή επίδοση σε όλα τα επηρεαζόμενα μέρη, ιδίως όταν προβάλλονται ισχυρισμοί περί αποξένωσης ή κακοδιαχείρισης περιουσιακών στοιχείων.
Αντίστοιχα, για διευθυντές, μετόχους και αξιωματούχους, η απόφαση ενισχύει μια ουσιώδη προστασία: όταν στερηθούν του δικαιώματος ακρόασης, το εκδοθέν διάταγμα είναι άκυρο και όλες οι επακόλουθες πράξεις στερούνται νομικού αποτελέσματος. Χωρίς ορθή ειδοποίηση, ακόμη και η πιο επείγουσα θεραπεία δεν μπορεί να σταθεί.