Μιλώντας έξω από τα δόντια ο έγκριτος νομικός Δρ Χριστός Κληρίδης σχολιάζει στη «Μ» το νέο πολιτικό σκηνικό όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά από την φονική έκρηξη στο Μαρί και το πόρισμα Πόλυ Πολυβίου, αλλά και την παρούσα κρίσιμη φάση του κυπριακού.
Αναφέρει ότι αντί η κυβέρνηση να μελετήσει το Πόρισμα και να εισηγηθεί τι έπρεπε να γίνει, ο δε Πρόεδρος να αναλάβει τις καταλογισθείσες σε αυτόν ευθύνες και να παραιτηθεί, το απέρριψε με συνοπτικό σκεπτικό και με απαράδεκτο τρόπο. Ο κ. Κληρίδης ξεκαθαρίζει ότι το πόρισμα εμμέσως καταλογίζει και ποινικές ευθύνες στον Πρόεδρο και Μέλη της Κυβέρνησης και σημειώνει ότι τώρα το βάρος είναι στους ώμους του Γενικού Εισαγγελέα να πάρει τις αποφάσεις του με γνώμονα και κριτήριο την διαφύλαξη του Κράτους Δικαίου, «γιατί αν χάσουμε και αυτή την μάχη δεν έχει μέλλον η Κύπρος να επιβιώσει», αναφέρει.
Ο κ. Κληρίδης ρίχνει το γάντι στην Βουλή αναφέροντας ότι έχει υποχρέωση αφού μελετήσει το Πόρισμα να λάβει τα μέτρα της υπό μορφή και απόφασης και ψηφίσματος. «Ο ρόλος της Βουλής δεν είναι απλώς να νομοθετεί ως επί το πλείστον επί νομοσχεδίων της Κυβέρνησης. Τέτοια Βουλή θα είναι ανάξια του ιστορικού ρόλου της, ιδιαίτερα σε κατεχόμενη πατρίδα επί της οποίας εξακολουθεί να ασελγεί η Τουρκία», αναφέρει. Σχολιάζοντας την επικείμενη τριμερή συνάντηση στην Νέα Υόρκη αναφέρει ότι στην καλυτέρα των περιπτώσεων θα μας οδηγήσει σε επιδιαιτησία σημειώνοντας ότι ο Πρόεδρος Χριστόφιας δεν έχει τη δυνατότητα κατάλληλων ελιγμών. Τέλος ο κ. Κληρίδης αναφέρει ότι δεδομένου ότι το Εθνικό Συμβούλιο εκ των πραγμάτων κατέστη όργανο χωρίς καμία ουσιαστική συνδρομή το κυπριακό πρέπει να φύγει από τα χέρια του Πρόεδρου σαν διαπραγματευτή και να ανατεθεί σε ομάδα διαπραγματευτών και άλλο διαπραγματευτή εκτός του Προέδρου.
ΜΑΡΙ
-Πως σχολιάζετε την αντίδραση της Κυβέρνησης αλλά και τους ισχυρισμούς της ότι ο κ. Πολυβίου μέσα από το πόρισμα δεν τεκμηριώνει τα όσα καταλογίζει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και ότι υπερέβη τους όρους εντολής του;
Η Κυβέρνηση ενήργησε βεβιασμένα απορρίπτοντας το Πόρισμα Πολυβίου συλλήβδην. Αντί να μελετήσει το Πόρισμα και να εισηγηθεί τι έπρεπε να γίνει, ο δε Πρόεδρος υπό τας περιστάσεις να αναλάβει τις καταλογισθείσες σε αυτόν ευθύνες και να παραιτηθεί, το απέρριψε με συνοπτικό σκεπτικό με απαράδεκτο τρόπο. Να υπενθυμίσω ότι Μέλη της Κυβέρνησης αυτής ήσαν και μέλη της προηγούμενης Κυβέρνησης και προστάτευσαν εαυτούς έναντι των ευθυνών τους. Το Πόρισμα Πολυβίου είναι απόλυτα τεκμηριωμένο, προερχόμενο από ένα έμπειρο νομικό, ο οποίος γνωρίζει τον νόμο και τι είναι αμέλεια σε βαθμό ανθρωποκτονίας ή αλόγιστη αμέλεια η οποία προκαλεί θάνατο. Ο Πρόεδρος και η Κυβέρνηση όφειλαν να σεβαστούν την εμπειρογνωμοσύνη αυτού που διόρισαν. Απόλυτα τεκμηριωμένο το Πόρισμα κατέληξε στο αναπόδραστο συμπέρασμα ότι όσοι είχαν διαχειριστεί το επικίνδυνο εμπόρευμα και είχαν δικαίωμα να αποφασίσουν για την τύχη του, επέδειξαν σοβαροτάτου βαθμού αμέλεια. Το συμπέρασμα αυτό που είναι και το μοναδικό λογικό συμπέρασμα που στηρίζεται και δικαιολογείται από όλη τη δοθείσα μαρτυρία.
Επιπρόσθετα τα περί δήθεν υπερβάσεως των όρων εντολής είναι προφάσεις εν αμαρτία, για να μην γίνει δεκτό το Πόρισμα. Οι όροι εντολής είχαν σκόπιμα διατυπωθεί να καλύπτουν κάθε είδους ευθύνη, αλλά περαιτέρω και για το πώς το συνολικό πολιτικό μας σύστημα απέτυχε για να καταλήξουμε στο Μαρί. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η κρατική μηχανή από ανώτατο επίπεδο μέχρι και στελέχη της Δημόσιας Υπηρεσίας, Στρατού και Πυροσβεστικής δεν έλαβαν τα μέτρα τους. Συνεπώς είχε και δικαίωμα ο κ. Πολυβίου να σχολιάσει και την λυπηρή πολιτική εικόνα και σκηνικό που παρατηρείται στην Κύπρο. Αντί να τον κατακρίνουμε ας τον ακούσουμε με προσοχή έστω και εάν κάποιος διαφωνεί με τις απόψεις του και ας υλοποιήσουμε τα όσα εισηγήθηκε.
-Από τα στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας και μετά και από το πόρισμα Πολυβίου θεωρείτε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπέχει και ποινικές ευθύνες σε σχέση με την έκρηξη στο Μαρί και εάν «ναι» ποιες είναι αυτές;
Το Πόρισμα δεν κατονομάζει, αλλά εμμέσως καταλογίζει και ποινικές ευθύνες στον Πρόεδρο και Μέλη της Κυβέρνησης. Διαπιστώνονται εγκλήματα που εμπεριέχουν σαν κύριο συστατικό στοιχείο τους την πλήρη αδιαφορία, άρα και υπαίτια αμέλεια. Ασφαλέστατα και τίθεται μετά το πόρισμα θέμα παραβίασης του ‘Αρθρου 205 του Ποινικού Κώδικα, δηλαδή διάπραξης του κακουργήματος της ανθρωποκτονίας ή θέμα παραβίασης του ‘Αρθρου 210 του Ποινικού Κώδικα, δηλαδή επίδειξης αλόγιστης αμέλειας με τραγικές συνέπειες για την ανθρώπινη ζωή. Το βάρος είναι στους ώμους του Γενικού Εισαγγελέα τώρα να πάρει τις αποφάσεις του με γνώμονα και κριτήριο την διαφύλαξη του Κράτους Δικαίου, γιατί αν χάσουμε και αυτή την μάχη δεν έχει μέλλον η Κύπρος να επιβιώσει.
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ
-Πως σχολιάζετε τον ισχυρισμό του ΑΚΕΛ και της Κυβέρνησης περί πολιτικού πραξικοπήματος;
Τα περί «πολιτικού πραξικοπήματος» λέγονται σε μια προσπάθεια παραπλάνησης της κοινής γνώμης. Ξεπίτηδες χρησιμοποιείται ο όρος «πραξικόπημα» για να διασυνδεθεί η αντίδραση των Κομμάτων και της Κοινής Γνώμης με το πραξικόπημα του 1974 και να επιτευχθεί πολιτικοποίησης του όλου θέματος. Στόχος είναι να εκφοβισθούν οι πολίτες μέσα από την λογική ότι ο Πρόεδρος δεν πρέπει να παραιτηθεί για να μην ανοίξει ο δρόμος στους πραξικοπηματίες να ανέλθουν στην εξουσία. Πρόκειται για ένα αστείο, αλλά και επικίνδυνο επιχείρημα, γιατί στην πραγματικότητα δε λαμβάνει υπόψη του την κοινή γνώμη η οποία ανεξάρτητα από τα κόμματα, ανεξάρτητα από τις πολιτικές πεποιθήσεις καθενός, καταδικάζει τους προεδρικούς χειρισμούς που οδήγησαν στο Μαρί, αλλά και τους μετέπειτα χειρισμούς του Προέδρου ο οποίος επέδειξε τον ελάχιστο σεβασμό στο Πόρισμα του εμπειρογνώμονα που ο ίδιος και η κυβέρνηση του διόρισαν και προδεσμεύτηκαν να το σεβαστούν. Τέτοιους είδους συμπεριφορές οδηγούν σε κακά προηγούμενα τα οποία διεμβολίζουν το Κράτος Δικαίου και την Αρχή ότι όλοι είναι ίσοι ενώπιον του Νόμου. Νομίζω ότι τα περί «πολιτικού πραξικοπήματος» τελικά έχουν αποδεχτότητα μόνο στον σκληρό πυρήνα φανατικών οπαδών του ΑΚΕΛ, οι οποίοι κυκλοφορούν με παρωπίδες. Δεν πείθουν κατά την γνώμη μου, ούτε τον μέσο συνετόν Ακελικό.
-Ποια είναι τα «όπλα» της Βουλής για να σταματήσει η κατά γενική ομολογία καταστροφική και επικίνδυνη πολιτική του Δημήτρη Χριστόφια;
Η Βουλή έχει υποχρέωση αφού μελετήσει το Πόρισμα και το συζητήσει να λάβει τα μέτρα της υπό μορφή και απόφασης και ψηφίσματος. ‘Έχει κάθε δικαίωμα όχι μόνο να ασκήσει κριτική, αλλά και να πάρει τις δικές της αποφάσεις. Έχει δικαίωμα να καλέσει τον πρόεδρο να αναλάβει τις ευθύνες του, να σεβαστεί το πόρισμα και το Κράτος Δικαίου. Ο ρόλος της Βουλής δεν είναι απλώς να νομοθετεί ως επί το πλείστον επί νομοσχεδίων της Κυβέρνησης. Τέτοια Βουλή θα είναι ανάξια του ιστορικού ρόλου της, ιδιαίτερα σε κατεχόμενη πατρίδα επί της οποίας εξακολουθεί να ασελγεί η Τουρκία. Κατά την γνώμη μου, τα κόμματα εντός της Βουλής θα πρέπει να επιμείνουν σε παραίτηση του Προέδρου της Δημοκρατίας και εφόσον δεν συμμορφώνεται, αυτό πρέπει να έχει κόστος τόσον στα κυβερνητικά νομοσχέδια όσον και στα μέτρα, ανεπαρκέστατα από κάθε άποψη, για το θέμα της οικονομίας. Ακόμα και για το θέμα του Συνεταιρισμού για την Ειρήνη, για τους χειρισμούς στο κυπριακό, αλλά και για τα θέματα του φυσικού αερίου, η Βουλή θα πρέπει να τρίξει τα δόντια της εφόσον η εκτελεστική εξουσία εμμένει να έρχεται σε σύγκρουση με το ίδιο το Κράτος Δικαίου και την κοινή γνώμη, η οποία τοποθετήθηκε σωστά στο όλο θέμα. Πιστεύω ότι η Βουλή με «έξυπνα» νομοθετήματα έχει την δυνατότητα, εάν επιθυμεί να στείλει το σαφές μήνυμα της κοινωνίας και της κοινής γνώμης ότι η Κύπρος δεν έχει την πολυτέλεια εξάντλησης μιας αποτυχημένης με τραγικά αποτελέσματα πενταετούς θητείας. Ο Πρόεδρος και η Κυβέρνηση παρέμειναν μόνοι τους και σαν αποτέλεσμα δεν έχουν την δυνατότητα να χειριστούν, ελλείψει εμπιστοσύνης του λαϊκού σώματος, το κυπριακό, το φυσικό αέριο, την οικονομία, θέματα αξιοκρατίας, θεσμών γενικότερα, αλλά και την Προεδρία της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης. Δεν υπάρχει άλλη διέξοδος γι’ αυτήν την Κυβέρνηση από την παραίτηση και η Βουλή έχει καθήκον να διαδραματίσει τον ρόλο της σαν εκλελεγμένο σώμα που αφουγκράζεται και αξιολογεί την κοινή γνώμη, αλλά και το καλώς νοούμενο συμφέρον του τόπου.
ΚΥΠΡΙΑΚΟ
- Πιστεύετε ότι το γεγονός ότι η Τουρκία και η τ/κ πλευρά απειλούν ανοικτά την Κυπριακή Δημοκρατία θα επηρεάσει τις εν εξελίξει συνομιλίες;
Οι συνομιλίες για το κυπριακό ξεκίνησαν πάνω σε θνησιγενή βάση και είναι ήδη νεκρές, απλώς σύρονται και μαζί τους διασύρεται και η Κύπρος. Απεδείχθη ότι δεν υπάρχει κοινή και συμφωνημένη βάση ούτε και υπήρξε ουσιαστική πρόοδος που να δικαιολογούσε την επανέναρξη του διαλόγου. Ο Πρόεδρος και το ΑΚΕΛ δεν είχαν κατανοήσει και δε θέλουν να κατανοήσουν για λόγους που αφορούν την δική τους ιδεοληψία (εργάτες όλου του κόσμου ενωθείτε – Carl Marx) τους πραγματικούς στόχους και τις εξελίξεις στην Τουρκία. Η Τουρκία έχει μετατραπεί σε ένα καθαρά συντηρητικό κοινωνικό κράτος, ισλαμικό εθνικιστικό, το οποίο στοχεύει να διαδραματίσει τον ρόλο νεοοθωμανικού ηγεμόνα στο Ισλάμ. Το κράτος αυτό επιδιώκει κατάκτηση του Αιγαίου και ολόκληρης της Κύπρου, αν τούτο είναι επιτρεπτό από τις διεθνείς συγκυρίες. Στο στάδιο αυτό επιδιώκει να επιβάλει μια λύση που θα κρατήσει σε ομηρία την Κύπρο, αφού θα την ελέγχει απόλυτα, όπως και το φυσικό πλούτο της. Δεν υπάρχει περίπτωση να λυθεί το κυπριακό με τέτοιου είδους νοοτροπία του κατακτητή. Δυστυχώς ο Πρόεδρος απέτυχε παταγωδώς. Με την πολιτική του προέβη σε μονομερείς παραχωρήσεις στην Εκ Περιτροπής Προεδρία, Περιουσιακό, θέμα των Εποίκων μεταξύ άλλων, στην προσπάθεια του να εξευμενίσει τον μινώταυρο, ο οποίος όμως σε καμία περίπτωση δεν εξευμενίστηκε, αλλά αντίθετα άνοιξε η όρεξη του και κατέστησε σαφείς τις προθέσεις του έναντι της Κύπρου. Ο Πρόεδρος απέτυχε να πείσει την Διεθνή Κοινότητα ότι η Τουρκία είναι ένας αδηφάγος μινώταυρος, ένας γκάγκστερ στη διεθνή σκηνή, ένας τρομοκράτης ο οποίος αντιστρατεύεται τα συμφέροντα της Διεθνούς Κοινότητας, έτσι που οι πιέσεις να ασκηθούν προς την Τουρκία. Αντίθετα φαίνεται να είμαστε και πάλιν οι ένοχοι οι οποίοι στην καλυτέρα των περιπτώσεων θα δεχθούμε περίπου για να αποενοχοποιηθούμε το σχέδιο Ανάν V, που φέρει φύλλο συκής σαν επικάλυψη. Η Κύπρος χρειάζεται ανανέωση και νέα πολιτική γραμμή για να πετύχει νέες συμμαχίες, ενόψει της νέας κατάστασης πραγμάτων που έχει δημιουργηθεί με χώρες όπως το Ισραήλ και τον γάλλο-γερμανικό άξονα. Χρειάζεται τόλμη και διορατικότητα προς άλλες κατευθύνσεις που για λόγους ιδεοληψίας, όπως απεδείχθη και με τον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη αυτή η κυβέρνηση δε διαθέτει. Πολύ φοβούμαι ότι ο φυσικός πλούτος αντί όπλο της Κύπρου θα καταστεί όπλο κατά της Κύπρου, αν συνεχίσουμε με τον ίδιο τρόπο την άσκηση της πολιτικής μας.
- Υπό τις παρούσες συνθήκες θεωρείτε ότι η τριμερής στην Νέα Υόρκη πρέπει να πραγματοποιηθεί ή να αναβληθεί και γιατί;
Η τριμερής στην καλυτέρα των περιπτώσεων θα μας οδηγήσει σε επιδιαιτησία, ενόψει των προαναφερθέντων. Ο Πρόεδρος Χριστόφιας δεν έχει τη δυνατότητα κατάλληλων ελιγμών για να πετύχει τουλάχιστον τις απαραίτητες συμμαχίες που θα οδηγούσαν ενδεχόμενα, αν μη τι άλλο, στην μη εξίσωση καταμερισμού ευθυνών για το ναυάγιο. Θα υποστεί αφόρητες πιέσεις για να καταχωριστεί έγγραφο με τα κοινά σημεία συμφωνίας, διευρυμένη επιδιαιτησία υπό μορφή Διεθνούς Διάσκεψης και περαιτέρω παραχωρήσεων στο κυπριακό. Να υπενθυμίσω ότι η Τουρκία απεδέχθη το σχέδιο Ανάν και ο ίδιος οδηγείται και πάλιν σε ένα σχέδιο τύπου Ανάν, το οποίο να μην ξεχνούμε ότι ο μόνος λόγος για τον οποίο ο ίδιος ο Πρόεδρος και το ΑΚΕΛ απέρριψαν είναι γιατί δεν υπήρχε εγγύηση για την εφαρμογή του. Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι εγγλέζοι αποικιοκράτες και ο ούτω καλούμενος διεθνής παράγοντας που επιδιώκει κλείσιμο του κυπριακού, διασφάλιση εσαεί των Αγγλικών Βάσεων στην Κύπρο και πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή, στο Ηνωμένο Βασίλειο μέσω μεταξύ άλλων και της Τουρκίας. Αφήσαμε τους εγγλέζους στην Κύπρο μη αγγίζοντας τις αποικίες τους, δηλαδή τις Βάσεις με αποτέλεσμα να έχουν αποθρασυνθεί και να τροφοδοτούν την τουρκική αδιαλλαξία και τον Γενικό Γραμματέα για να ασκούνται ασφυκτικές πιέσεις στην δική μας πλευρά .
Το κυπριακό πρέπει να φύγει από τα χέρια του Πρόεδρου
- Το άρθρο του Συντάγματος που καθορίζει τον επικεφαλής της ε/κ πλευράς, δηλαδή τον διαπραγματευτή της στις συνομιλίες, δεν είναι θεμελιώδες. Αυτό τι σημαίνει στην πράξη;
Το Σύνταγμα δεν δίδει καμία αρμοδιότητα, όπως αποφάσισε, και το Ανώτατο Δικαστήριο στον Πρόεδρο, για θέματα κυπριακού. Εξάλλου δεν είναι δυνατόν το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να προνοεί για το κυπριακό το οποίο ακολούθησε το Σύνταγμα του 1960. Λανθασμένα, κατά την γνώμη μου, αφέθη το θέμα του κυπριακού στην διαχείριση ενός και μόνο, δηλαδή του εκάστοτε προέδρου, με δεδομένο ότι το Εθνικό Συμβούλιο εκ των πραγμάτων κατέστη όργανο χωρίς καμία ουσιαστική συνδρομή. Η διαχείριση του κυπριακού προϋποθέτει την συμβολή όλων εκείνων οι οποίοι έχουν τις απαραίτητες γνώσεις και ικανότητες να βοηθήσουν. Το κυπριακό πρέπει να φύγει από τα χέρια του Πρόεδρου σαν διαπραγματευτή και να ανατεθεί σε ομάδα διαπραγματευτών και άλλο διαπραγματευτή εκτός του Προέδρου. Ο Πρόεδρος και το Υπουργικό Συμβούλιο θα πρέπει να χειρίζονται τη διεθνή και πολιτική πτυχή του κυπριακού με τα κατάλληλα διαβήματα και με τη δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων. Να υπενθυμίσω ότι η Συμφωνία Ζυρίχης επετεύχθη σε επίπεδο υπουργών εξωτερικών επί εγγράφου που κατέγραψε 18 και μόνο σημεία. Οι λεπτομέρειες ακολούθησαν. Σήμερα συζητούμε τις λεπτομέρειες χωρίς να έχουμε καταλήξει στα βασικά σημεία. Αν δεν υπάρξει κατάληξη στα βασικά 5 -10 σημεία του κυπριακού όλα τα άλλα είναι χωρίς νόημα. Για να υπάρξει κατάληξη χρειάζεται ενίσχυση της διαπραγματευτικής ομάδας, οι κατάλληλες συμμαχίες και οι κατάλληλοι χειρισμοί που δεν έγιναν μέχρι σήμερα. Προχωρούμε στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα με την επιπρόσθετη περιπλοκή τώρα ότι ο Πρόεδρος δεν χαίρει της εμπιστοσύνης της συντριπτικής πλειοψηφίας των κομμάτων και της κοινής γνώμης. Συνεπώς καμιά προοπτική δεν υπάρχει ούτε καν για πρόοδο στο κυπριακό η οποία να έχει την παραμικρή πιθανότητα έγκρισης από τον κυπριακό λαό.