ΝΕΑΡΧΟΣ ΚΛΗΡΙΔΗΣ

O Νέαρχος Κληρίδης αποτελεί μια από τις εξέχουσες μορφές, που έχει να επιδείξει ο Αγρός. Γεννήθηκε στον Αγρό, τέλη του 19ου αιώνα, το 1892, και έφυγε από τη ζωή το 1969, αφήνοντας πίσω του ένα εξαιρετικό έργο σε πολλούς τομείς, όπως στην εκπαίδευση, στη λογοτεχνία, στη λαογραφία.

Ο Νέαρχος Κληρίδης παρ' όλες τις αντιξοότητες που συνάντησε, λόγω οικογενειακών προβλημάτων, δεν έπαψε να μοχθεί για μάθηση. Η μεγαλύτερη του επιθυμία, ήταν να γίνει δάσκαλος, γ΄ αυτό αγωνίστηκε σκληρά. Η φοίτηση του στο δημοτικό σχολείο του χωριού ήταν σπασμωδική, γιατί οικονομικές ανάγκες της οικογένειας του, τον έσπρωχναν στην εργασία. Τελικά κατάφερε να τελειώσει το δημοτικό σχολείου του Αγρού, στα δεκαοχτώ του.

Ο Νέαρχος Κληρίδης συνεχίζει τις σπουδές του στο Παγκύπριο Ιεροδιδασκαλείο της Λάρνακας. Το 1917, καταφέρνει να αποφοιτήσει από το Ιεροδιδασκαλείο, πραγματοποιώντας με αυτό τον τρόπο την επιθυμία του να γίνει δάσκαλος.

Ο διορισμός του Νέαρχου Κληρίδη στο δημοτικό σχολείο είναι η αφετηρία μιας λαμπρής πορείας, με παγκύπρια εμβέλεια. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως ο Νέαρχος Κληρίδης είναι συνδεδεμένος στη συνείδηση όλων μας, ως δάσκαλος του Αγρού.

Ο Νέαρχος Κληρίδης μαζί με τον Κυριάκο Απέητο, συναποτελούν τους θεμελιωτές της εκπαίδευσης στον Αγρό. Το όνομά του, αναγράφεται στον κατάλογο των ανθρώπων, που συνεισέφεραν στην πνευματική οικοδόμηση του πρώτου Γυμνασίου στον Αγρό.

Η πορεία του ως δάσκαλος. ολοκληρώθηκε το 1948, με την αφυπηρέτησή του, ως διευθυντής δημοτικού σχολείου. Δεν δίδαξε μόνο στον Αγρό, αλλά και σε άλλα χωριά της Λευκωσίας. Παράλληλα, από το 1936 μέχρι το 1955, εργάστηκε ως γραμματέας του Συνεργατικού Ταμιευτηρίου Διδασκάλων.

Από μικρός, ο Νέαρχος Κληρίδης σύχναζε στην Εκκλησία του χωριού και μελετούσε διάφορα εκκλησιαστικά βιβλία, κυρίως το Ωρολόγιο. Η συνεχής επαφή του με την εκκλησία και οι γνώσεις που αποκόμισε μέσω αυτής, σημάδεψαν τη σταδιοδρομία του, στη συγγραφή αγιολογικών κειμένων. Το έργο του σ' αυτό τον τομέα είναι γνωστό, μέσα από τις εκδόσεις φυλλάδων αγίων.

Είναι αξιοσημείωτο πως οι αγιολογικές μελέτες του Νέαρχου Κληρίδη, είναι σημαντικές και ως προς την επιστημονική τους και ως προς την πρακτική τους πλευρά. Την επιστημονική τους αξία, την οφείλουν στον τρόπο συγγραφής των κειμένων, που «αγγίζουν τα όρια μελέτης του λαϊκού πολιτισμού στον κλάδο της αγιολογίας». Η πρακτική αξία των κειμένων, πως χρησιμοποιούνται χειρόγραφες σε εκκλησίες των χωριών, γιατί εμπεριέχουν και τη συνοδεία βυζαντινής μουσικής.(περιοδικό «Αγρός», Δεκέμβρης 1991)

Η θρησκευτική αγάπη του Νέαρχου Κληρίδη, φαίνεται και μέσω της συγγραφής μελετών, σχετικών με τα μοναστήρια της Κύπρου. Mέσα σ' αυτά τα έργα του, εμπεριέχονται πληροφορίες παρμένες από την προφορική λαϊκή παράδοση. Οι πληροφορίες σχετίζονται με την ιστορία, την οικονομία και τα οικονομικά των μοναστηριών.

Η αγάπη του Νέαρχου Κληρίδη για τα παιδιά, εκφράζεται με ποικίλους τρόπους, πέρα του έργου του ως διδασκάλου. Διετέλεσε διευθυντής με τον Κ. Χρυσανθή του παιδικού περιοδικού «Η Χαρά των Παιδιών» και εξέδωσε σαράντα-εννέα σχολικά βιβλία. Γνωστότερα σε όλους μας και χάρη σε προσωπικά βιώματα, είναι τα παιδικά παραμύθια του, τα οποία συνέγραψε με ιδιαίτερη απλότητα. Τα παραμύθια του Νέαρχου Κληρίδη, περνούν από γενιά σε γενιά και σημαδεύουν τις παιδικές θύμησες. Ακόμα και σήμερα, διαβάζονται στο πλαίσιο της διδασκαλίας του Κυπριακού Ανθολόγιου, σε παιδιά του δημοτικού σχολείου.

Γενικά η συμβολή του Νέαρχου Κληρίδη στη διάδοση και στη διάσωση του κυπριακού πολιτισμού είναι τεράστια. Χάρη σ' αυτόν έφτασαν στις μέρες μας αρκετά δημοτικά τραγούδια, ήθη, έθιμα, παραμύθια και μύθοι. Στα δημοτικά τραγούδια, πρόσθεσε εισαγωγές, απλές και προσιτές σε κάθε αναγνώστη.

Ο Νέαρχος Κληρίδης, παρόλη τη φήμη που γνώρισε, δε λησμόνησε ποτέ το χωριό του. Η ανάπτυξη και η πρόοδος του Αγρού παρέμειναν η ουσιώδης μέριμνά του. Η διάδοση των τριαντάφυλλων, συγκεκριμένα της Ρόδης Δαμασκηνής, με τα αρωματικά ροζ πέταλα, οφείλεται σε πρωτοβουλία του Νέαρχου Κληρίδη. Εκτός αυτού, ο Νέαρχος Κληρίδης προχώρησε και στην απόκτηση αποστακτήρα, με τον οποίο οι κάτοικοι αξιοποιούσαν το όμορφο άρωμα των ρόδων, κατασκευάζοντας ροδόσταγμα.

Ο Κληρίδης ήταν μια ιδιαίτερα φωτισμένη προσωπικότητα, αλλά και άνθρωπος, ο οποίος πίστευε στην τουριστική ανάπτυξη του Αγρού, γι' αυτό πρότεινε την ίδρυση Ξενοδοχειακής Σχολής. Συγκεκριμένα, περιγράφοντας τη μορφή της σχολής, που έπρεπε να οικοδομηθεί στο χωριό , αναφέρει στα 1943 « όπως η Επιτροπεία προχωρήσει εις το έργον ιδρύσεως της Σχολής, αφού πρώτον λάβει υπόψιν τας συνθήκας του τόπου». Η Ξενοδοχειακή Σχολή στον Αγρό, άρχισε τη λειτουργία της πολλά χρόνια αργότερα, μόλις το 1999.(περιοδικό «Αγρός», Ιούνιος,2004)

Ο Νέαρχος Κληρίδης δεν τιμήθηκε μόνο από τον Αγρό, αντιθέτως κέρδισε πολλές διακρίσεις και βραβεία, όπως το Αργυρό Μετάλλιο Γεωργικής Αξίας, του Γεώργιου Β΄ της Ελλάδος, με το Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Φοίνικος, με το παράσημο της Βρετανικής Αυτοκρατορίας,.

Στον Αγρό, δίπλα από τη βρύση του Κάουρου, μέσα από τον περιποιημένο κήπο, αναδύεται η προτομή του αξιόλογου Αγρότη, του Νέαρχου Κληρίδη. Επιπλέον, στον Αγρό τιμούν τη μνήμη του Νέαρχου Κληρίδη, διεξάγοντας ετήσιο μνημόσυνο. Οι Αγρότες είναι περήφανοι για τον συντοπίτη τους, που με το έργο του σημάδεψε την πνευματική πορεία, όχι μόνο του Αγρού, αλλά και ολάκερης της Κύπρου.

Πηγές: Περιοδικό «Αγρός» «Χρονικόν», από περιοδικό «Πολίτης», 14 Μαρτίου 1999