«Η Εμπέδωση του Περιουσιακού Ρατσισμού στην Ευρωπαϊκή Κύπρο» Δρ. Χρίστου Κληρίδη

«Η Εμπέδωση του Περιουσιακού Ρατσισμού στην Ευρωπαϊκή Κύπρο»

Δρ. Χρίστου Κληρίδη

 

Οποιαδήποτε συζήτηση για το ούτω καλούμενο περιουσιακό , δεν μπορεί παρά να έχει σαν αφετηρία την πρόσφατη απόφαση του ΕΔΑΔ για την αποτελεσματικότητα της «Ψευδοεπιτροπής» στα κατεχόμενα εδάφη μας.

Το ΕΔΑΔ στην Demopoulos κ.ά v. Τουρκίας (2010) απεφάσισε ότι :

 

1. «….The government of the Republic of Cyprus remains the sole legitimate government of Cyprus» (σελίς 32 , παρ. 96). Βλέπε επίσης παρ. 107, σελίς 34.

2. «There has , it may be recalled always been a strong legal and factual link between ownership and possession….and it must be recognized that with the passage of time the holding of a title may be emptied of any practical consequences»…παρ. 111, σελ.36.

3. «This is not to say that the applicants in these cases have lost their ownership in any formal sense; the Court would eschew any notion that military occupation should be regarded as a form of adverse possession by which title can be legally returned to the invading power. Yet it would be unrealistic to expect that as a result of these cases the Court should or could directly order the Turkish Government to ensure that these applicants obtain access to and full possession of their properties, irrespective of who is now living there or whether the property is allegedly turned into a military sensitive zone or used for vital public purposes» παρ. 112 , σελ. 36.

4. «The Court can only conclude that the attenuation over time of the link between the holding of title and the possession and use of the priority in question must have consequences on the nature of the redress that can be regarded as fulfilling the requirements of Article 35§ I of the Community», παρ. 114, σελ. 36.

5. «If it is not possible to restore the Court position (restitutio in integrum) as a matter of constant practice has imposed the alternative requirement….to pay compensation for the value of the property», παρ. 114, σελ.36

6. «….it goes without saying that Turkey is regarded by the International Community as being in illegal occupation of the northern part of Cyprus….» παρ. 114, σελ.37.

7. «…..from a convention perspective property is a material commodity which can be valued and compensated in monetary terms. If compensation is paid in accordance with the Courts case Law, there is in general no unfair balance between the parties. Similarly, it considers that an exchange of property may be regarded as an acceptable form of redress» παρ. 115, σελ. 37

8. The Court must also remark that some thirty-five years after the applicants or their predecessors in title, left their property , it would risk being arbitrary and injudicious  for it to attempt to impose an obligation on the respondent state to effect restitution in all cases or even in all cases save those in which there is an immaterial impossibility…it can not agree that the respondent state should be prohibited from taking into account other consideration, in particular the position of third parties. It cannot be within this Court’s task…to impose an unconditional obligation on a Government to embark on the forcible eviction and re-housing of potentially large numbers of men, women and children even with the aim of vindicating rights of victims of violations of the Convention» παρ. 116, σελ.37.

9. « it is evident from the Court’s case law that while restitution laws implemented to mitigate the consequences of mass infringements of property rights caused, for example by Communist regimes , may have been found to pursue a legitimate aim, the Court has stated that it is strictly necessary to ensure that the redress applied to those old injuries does not create disproportionate new wrongs. To that end, the legislation should make it possible to take into account the particular circumstances of each case….Thus there is no precedent in the Court’s case law to support the proposition that a contracting state must pursue a blanket policy of restoring property to owners without taking into account the current use or occupation of the property in question», παρ. 117, σελ. 37-38.

10. “Contracting states…..are in the best position to assess the practicalities, priorities and ……interests on a domestic level even in a situation such as that …….in the northern part of Cyprus. No problem however arises as regards the impugned discretionary nature of the restitutionary power under the Law 67/2005» παρ. 118 σελ. 38
11. «In so far as the applicants protested that only a small proportion of the property under occupation would in practice be eligible for restitution under the new mechanism, the Court does not consider that this….undermines the effectiveness of the new scheme» παρ. 119 , σελ. 38.

 

Συμπέρασμα : Η εφαρμογή των πιο πάνω «αρχών» του ΕΔΑΔ στην επίλυση του Κυπριακού συνεπάγεται κατά την γνώμη μου με τις ακόλουθες τέσσερις βασικές αρχές :

 

1. Εναπόκειται στο Κράτος Μέλος στην προκειμένη περίπτωση στο πλαίσιο συμφωνημένης λύσης να καθαρίσει το νομικό πλαίσιο που θα ισχύει όσον αφορά επίλυση προβλημάτων του ούτω καλούμενου περιουσιακού. Το ΕΔΑΔ δεν επεμβαίνει στο σύστημα στο βαθμό που η εφαρμογή του εναπόκειται στο Κράτος Μέλος όσον αφορά πρακτικά θέματα , προτεραιότητες και συγκρουόμενα συμφέροντα πως θα επιλυθούν.

2. Το δικαίωμα ιδιοκτησίας παραμένει αλώβητο και δεν έχει απωλεσθεί σαν αποτέλεσμα της κατοχής.

3. Αν δεν είναι δυνατή η εφαρμογή της αποκατάστασης (restitution in integrum) η αποζημίωση ή ανταλλαγή , θεωρείται ικανοποιητικό μέτρο για σκοπούς της Ευρωπαϊκής Σύμβασης.

4. Η εφαρμογή του νόμου δεν θα πρέπει να δημιουργεί δυσανάλογα νέα «αδικήματα». Συνεπώς το νομοθετικό πλαίσιο πρέπει να περιέχει πρόνοια να λαμβάνονται υπ’ όψη οι ιδιαίτερες συνθήκες κάθε περίπτωσης όπως πχ τη σημερινή χρήση και κατοχή της περιουσίας.

 

Οι πιο πάνω αρχές σε καμία περίπτωση δεν εξισώνουν τον χρήστη με την ιδιοκτησία και δεν επιτρέπουν περιορισμούς όπως αυτούς που θα δούμε πιο κάτω τους οποίους οι Ε/Κ και Τ/Κ προτάσεις υιοθετούν. Έχω την άποψη ότι και οι δύο πλευρές υπέβαλαν προτάσεις οι οποίες παραβιάζουν το δικαίωμα ατομικής ιδιοκτησίας όπως κατοχυρώνει η ίδια η Ευρωπαική Σύμβαση Α.Δ. αλλά και το Διεθνές Δίκαιο. Ιδιαίτερα τον ΚΑΝΟΝΑ 2. των Αρχών Πινέιρο , οι οποίες από 11/08/2005 εγκρίθηκαν επίσημα από την Υπε-Επιτροπή ΟΗΕ για την κατάργηση φυλετικών διακρίσεων. Ο κανόνας έχει ως εξής :

 

Principle 2 :

 

“The right to housing and property restitution

2.1. All refugees and displaced persons have the right to have restored to them any housing , land and/or property of which they have been arbitrarily or unlawfully deprived, or to be compensated for any housing, land and/or property that is factually impossible to restore as determined by an independent , impartial tribunal.

 

2.2. States shall demonstrably prioritize the right to restitution as the preferred remedy for displacement and as a key element of restorative justice. The right to restitution exists as a distinct right and is prejudiced neither by the actual return or non-return of refugees and displaced persons entitled to housing land and property restitution”

 

Επίσης σύμφωνα με τον Κανονισμό 3 η φυλετική διάκριση απαγορεύεται ρητά. Σύστημα για το Περιουσιακό το οποίο παραβιάζει το Κανόνα αυτό , όπως ανά κατανομή της περιουσίας στην βάση εθνικής καταγωγής παραβιάζει γενικότερα το Διεθνές Δίκαιο.

 

Συμπέρασμα :

Είναι ξεκάθαρο ότι οι προτάσεις που ανταλλάγησαν είναι αντίθετες με το Διεθνές Δίκαιο και παρερμήνευσαν και την απόφαση Δημόπουλος σε βαθμό μάλιστα που αν εφαρμοστούν θα είναι συνταγή για προσφυγές στο ΕΔΑΔ , αυτή την φορά κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας.

 

Οι προτάσεις ΤΟΥΡΚΙΑΣ

 

Εμπεριέχονται στο Εμπιστευτικό Έγγραφο 47 Άρθρων . Βασίζονται στην ουσιώδη αρχή της διζωνικότητας . Δηλαδή της πληθυσμιακής και περιουσιακής καθαρότητας στο κατεχόμενο τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι βασικές πρόνοιες είναι οι πιο κάτω :

 

1. Άρθρο 22. Όπου διαπιστώνεται ουσιαστική βελτίωση , ο χρήστης εξασφαλίζει τίτλο έναντι πληρωμής της αξίας χωρίς την ανάπτυξη.

2. Άρθρα 23 και 27 . Νομικά πρόσωπα και/ή η Εκκλησία χάνουν τους τίτλους τους έναντι αποζημίωσης. Μόνο χώροι λατρείας θα αποκαθιστώνται σε απροσδιόριστο χρονικό διάστημα.

3. Άρθρο 24. Ο Ιδιοκτήτης κατοικίας αποζημιώνεται έναντι του σημερινού χρήστη. Ο χρήστης καθίσταται ιδιοκτήτης μετά την περίοδο μηνών μετά την λύση που θα συμφωνηθούν. Άρθρο 30.

4. (α) Άρθρο 25. Περιουσίες για δημόσιο όφελος γενικότερα και απαραίτητες για στρατιωτικούς σκοπούς αποζημιώνονται.

(β) Άρθρο 26. Τρίτοι αγοραστές παίρνουν νόμιμο τίτλο.

5. Άρθρο 4. Αποκαθίστανται περιουσίες που δεν έχουν δοθεί από το Ψευδοκράτος σε κανένα ή που είχαν καθοριστεί σαν «νέα δάση» ή στρατιωτικές ζώνες που δεν θα χρειάζονται πλέον λόγω της λύσης.

6. Άρθρα 6,7 και 8. Με τα Άρθρα αυτά επιβάλλονται πρόσθετοι περιορισμοί δηλαδή :

(α) Κάτοχοι/Χρήστες κατά τον χρόνο της «εκδίωξης» τους μόνο , δικαιούνται , νοουμένου ότι είχαν ενιαίο .τίτλο ιδιοκτησίας. Αν δεν είναι δυνατή η αποκατάσταση δικαιούνται σε εναλλακτική περιουσία (κτήμα) πλέον αποζημίωσης για το κτήριο.

(β) Παρόμοια πρόνοια γίνεται για καταστήματα όπου ασκείτο μικρή επιχείρηση. Αν δεν είναι δυνατή η αποκατάσταση δίδεται αποζημίωση. Για μεγαλύτερες επιχειρήσεις  , να συμφωνηθούν ειδικοί κανόνες.

(γ) Άλλη ακίνητη περιουσία μερικώς  εκτός κι αν είναι απαραίτητη για το «βιος» του χρήστη , οπότε εναλλακτική περιουσία θα προσφέρεται.

 

7. Άρθρο 11. Εισάγει οροφή στο δικαίωμα αποκατάστασης. Επιπρόσθετα αποκατάσταση θα υλοποιείται μετά κάποια χρόνια που δεν είναι ακόμη προσδιορισμένα.

8. Άρθρο 9. Κρατική γη στις περιοχές που θα επιστραφούν ως και Τ/Κ για εκείνους που δεν θέλουν να παραμείνουν στις περιοχές υπό εδαφική αναπροσαρμογή και Εκκλησιαστικές περιουσίες θα δίδονται σαν εναλλακτική περιουσία στους Ε/Κ που δεν θα αποκαθίστανται στην περιουσία τους στις κατεχόμενες τώρα περιοχές. Επίσης στις περιοχές αναπροσαρμογής , δικαιούνται οι ιδιοκτήτες σε αποκατάσταση μόνο μέχρι κάποια αξία. Οι  υπόλοιπες περιουσίες τους θα διατίθενται ουσιαστικά σαν εναλλακτική περιουσία σε αυτούς που δεν θα αποκατασταθούν στην περιοχή των Τ/Κ Συνιστώντας  Κράτους.

9. Άρθρα 17-19. Γίνεται πρόνοια για την σύσταση Εταιρείας Ανάπτυξης Περιουσιών για την οικιστική μεταρρύθμιση των Τ/Κ περιουσιών στο Ε/Κ Συνιστών Κράτος. Η Εταιρεία αυτή καθίσταται τιτλούχος όλων των Τ/Κ περιουσιών στο «Νότο» τις οποίες  οι ιδιοκτήτες παραχώρησαν στις Τ/Κ Αρχές έναντι Ε/Κ περιουσιών στα κατεχόμενα. Η Εταιρεία αυτή θα προχωρήσει με την ανάπτυξη και διαχείριση των «δυσπραγουσών» όπως αναφέρει περιουσιών. Το έσοδα της θα παρέχονται σύμφωνα με το Άρθρο 16 , από δάνεια, πωλήσεις , ανταλλαγές περιουσιών , επενδύσεις ιδιωτών. Η εταιρεία αυτή θα διαχειρίζεται το θέμα ανταλλαγής Τ/Κ περιουσιών, βελτιωμένων και αναβαθμισμένων πλέον με Ε/Κ περιουσίες στα κατεχόμενα.

 

Συμπεράσματα:

 

1.Οι προτάσεις της Τουρκίας εδράζονται στην γνωστή θέση της «διζωνικότητας» δηλαδή της περιουσιακής καθαρότητας στο «Τ/Κ Συνιστών Κράτος».

 

2. Πολύ λίγοι πρόσφυγες/εκτοπισθέντες θα πάρουν πίσω τις περιουσίες τους. Δηλώσεις της Τ/Κ πλευράς ομιλούν για ένα ποσοστό της τάξης του 6%.

 

3. Οι πρόνοιες των Τουρκικών προτάσεων εδράζονται στην θέση ότι η «Συνολική Διευθέτηση θα προσλάβει «το καθεστώς πρωτογενούς δικαίου της ΕΕ» (Άρθρο 1 (3)). Ο «Ομοσπονδιακός Συνεταιρισμός» αναλαμβάνει τις αποζημιώσεις και θα κοινοποιήσει στο ΕΔΑΔ τούτο με την παράκληση διαγραφής όλων των προσφυγών. Άρθρο 1 (2).

 

4. Σύμφωνα με το Άρθρο 36 αποζημίωση για την απώλεια χρήσης , καταβάλλεται από το Συνιστών Κράτος του οποίου έχει την εσωτερική ιθαγένεια αιτητής. Δήλαδή αντί  να πληρώσει η Τουρκία θα πληρώνει ο Ε/Κ φορολογούμενος  αφού αφαιρεθούν τυχόν ωφελήματα που έλαβαν σαν πρόσφυγες ή εκτοπισμένοι από την Κυπριακή Δημοκρατία.

 

5.Όλες οι πρόνοιες που αφορούν την καταβολή αποζημιώσεων και ανταλλαγήν είναι πράξη ευχολόγια. Ουσιαστικά εξασφάλιση ή απώλεια τίτλων έναντι υποσχέσεων.

 

6. Οι προτάσεις της Τουρκίας δεν συνάδουν ρητά με την Απόφαση Δημόπουλος στο ότι αντί να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες της κάθε περίπτωσης , προσφέρουν λύση εθνικού ξεκαθαρίσματος και ανατρέπουν την βασική αρχή του restitutio in integrum. Ουσιαστικά καταργούν το ατομικό δικαίωμα. Χωρίς άλλο βέβαια παραβιάζουν και τις αρχές Πινέιρο. Δεν είναι δυνατόν να συζητηθούν περαιτέρω αλλά καθίστανται άμεσα απορριπτέες.

 

 

Κριτική Σύνοψη Ελληνοκυπριακών Προτάσεων

Α. ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ ΣΕ ΕΔΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ

 

1. Στις περιοχές που θα επιστραφούν στην Ε/Κ Συνιστώσα Πολιτεία ο επί δεκαετία χρήστης  παραμένει μέχρι να εξασφαλισθεί εναλλακτική ακίνητη ιδιοκτησία για κατοικία ή βιοποριστικούς σκοπούς.

Η πρόνοια αυτή είναι συνταγή για νομικές διεκδικήσεις πχ:

 

(α)  για πόσο χρονικό διάστημα

(β) ποιος θα διασφαλίσει την εναλλακτική διαμονή και πού

(γ) πότε θεωρείται ικανοποιητική.

 

Επίσης δημιουργείται και δυσμενής διάκριση σε βάρος των Ε/Κ επειδή οι Τ/Κ στις περιοχές που θα επιστραφούν έχουν δικαίωμα για τις δικές τους περιουσίες να διατηρήσουν ιδιοκτησία και χρήση.

Με λίγα λόγια με την υπογραφή οι Τ/Κ θα δικαιούνται σε άμεση κατοχή και χρήση της περιουσίας τους ενώ οι Ε/Κ όταν υπάρχουν χρήστες σε κατοικίες, καταστήματα να περιμένουν!!! Αυτό θα είναι και σημείο εντάσεων μεταξύ των δύο Κοινοτήτων. 

Συμπέρασμα:  Μέσα από ασαφείς και ανεπαρκείς προτάσεις μας το δικαίωμα αποκατάστασης κατοικιών/επαγγελματικής στέγης και γεωργικών εκτάσεων όπου υπάρχει χρήστης δεν είναι άμεσο ή σε συγκεκριμένο χρόνο και υπόκειται σε χρονοβόρες διαδικασίες διεκδικήσεων και αντεκκλήσεων. Το όνειρο αποκατάστασης Μόρφου, Αμμοχώστου, Μεσαορίας παραμένει εφιαλτικό!!!

 

Β. ΚΑΤΟΙΚΕΙΣ ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΘΑ ΕΠΙΣΤΡΑΦΟΥΝ

 

1. (α) Για περιουσίες στην Τ/Κ Συνιστώσα Πολιτεία ΚΑΙ σε σχέση με κατοικίες, ο ιδιοκτήτης δικαιούται σε αποκατάσταση αν ήταν πέραν των 10 ετών κατά το χρόνο απώλειας πχ. Πριν το 74 ή το 63 ιδιοκτήτης και τη χρησιμοποιούσε κατά το χρόνο απώλειας.  Η διατύπωση είναι ασαφής στο κατά πόσο προϋπόθεση είναι να ήταν ιδιοκτήτης και χρήστης για 10 χρόνια. Μάλλον έτσι είναι η πρόθεση. Επίσης δικαιούται αν η ιδιοκτησία στενού συγγενή του εμπίπτει στον κανόνα. Υπάρχει ασάφεια στο τι εννοούμε στενός συγγενής. Σε κάθε  περίπτωση ο ιδιοκτήτης πρέπει να  περιμένει την μεταστέγαση σε άλλη κατοικία του χρήστη.

 

Όμως όταν υπάρχει χρήστης  με μακροχρόνια, σταθερή και συνεχιζόμενη χρήση και τυχόν μεταστέγαση του θα δημιουργήσει δυσαναλογία «νέα δείνα» σε σχέση με το όφελος του θα προκύπτει στους ιδιοκτήτες, αποφασίζει η Επιτροπή «με βάση κατευθυντήριες γραμμές» που θα συμφωνηθούν.

Μόνο περιουσίες που δεν χρησιμοποιούνται αποκαθίστανται αμέσως με επιλογή αποζημίωσης αν συμφωνηθεί με την Επιτροπή . Τόποι λατρείας αποκαθιστώνται.

 

Οι πρόνοιες αυτές:

(α) περιορίζουν το δικαίωμα επιστροφής σε συγκεκριμένη μόνο κατηγορία Ε/Κ ιδιοκτητών. Δηλαδή αυτών που είχαν χρήση αυτής κατά το χρόνο απώλειας και ιδιοκτησία για 10 χρόνια. Ενας αριθμός ιδιοκτητών εξαιρείται αυτόματα από το δικαίωμα σε αποκατάσταση της περιουσίας του. 

(β) Ακόμη και αν επιτραπεί η αποκατάσταση , ο ιδιοκτήτης θα αναμένει για άγνωστο πόσο την μεταστέγαση του χρήστη.

(γ) τα δικαιώματα ιδιοκτησίας μπαίνουν στο «ισοζύγιο της ταλαιπωρίας» μεταξύ ιδιοκτήτη/χρήστη για να αποφασίζεται από τρεις ξένους ουσιαστικά Επιτρόπους χωρίς μάλιστα δικαίωμα έφεσης επί των πραγματικών ευρυμάτων.  Οσοι έχουν στοιχειώδεις γνώσεις άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος ιδιαίτερα στον τομέα του Ενοικιοστασίου γνωρίζουν ότι ο Κατέχων έχει στην πράξη προς όφελος του το «ισοζύγιο της ταλαιπωρίας» ή το «ισοζύγιο των δεινών».

(δ) Ουδείς πειστικός μηχανισμός/εγγύηση εφαρμογής προτείνεται

 

Συμπέρασμα:  Μέσα από ασαφείς και απαράδεκτες κατά την γνώμη μας προτάσεις με το δικαίωμα αποκατάστασης κατοικιών στην πράξη καθίσταται πολύ περιορισμένης εμβέλειας.

 

Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ, ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ, ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ , ΠΕΡΒΟΛΙΑ ΚΤΛ

 

 Για άλλες παραγωγικές περιουσίες  π..χ. καταστήματα, ξενοδοχεία, τουριστικά καταλύματα, εστιατόρια, γεωργική γη κλπ αν έχουν σήμερα χρήστη (εμείς λέμε παράνομο επεμβασία)  θα παρέχεται ικανοποιητικός χρόνος για εξεύρεση άλλης διαθέσιμης περιουσίας από την οποία ο σημερινός χρήστης θα μπορεί να έχει ανάλογο εισόδημα.

 

Συμπέρασμα :

Οι προτάσεις μας είναι γενικές, αόριστες και ασαφείς.  Τι σημαίνει ικανοποιητικός χρόνος, τι σημαίνει άλλη διαθέσιμη περιουσία, και τι ανάλογο εισόδημα; Είναι ανέφικτο και αναμένει κανείς ότι θα βρεθεί άλλο διαθέσιμο ξενοδοχείο π.χ. ή κεντρικό κατάστημα ή κεντρικό εστιατόριο;  Και ποιος θα εξασφαλίσει ότι στο Τ/Κ Συνιστών Κρατίδιο θα εφαρμοστεί οποιαδήποτε απόφαση έξωσης, και πότε;  Αν δεν υπάρχει εναλλακτική ιδιοκτησία ο Ε/Κ παραμένει «εκτοπισθείς»  και αν βρεθεί άϊντε να βγάλεις έξω το χρήστη!! Νέες διαδικασίες, ανεφάρμοστες στην πράξη, γεμάτες αμφισβητήσεις, αντεκκλήσεις και μακροχρόνιους δικαστικούς αγώνες. Για μια ακόμη φορά τα «δικαιώματα του χρήστη» αναβαθμίζονται και στην πράξη όχι μόνο εξισώνονται αλλά  εξουδετερώνουν τα δικαιώματα του Ιδιοκτήτη.

 

Δ. ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΑΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΘΟΥΝ

 

Αυτές θα αποφασιστούν από την Επιτροπή με κατευθυντήριες γραμμές που θα συμφωνηθούν. Και πάλιν ασάφεια. Ενδεικτικά αναφέρονται περιουσίες επί των οποίων έχουν ανεγερθεί συγκροτήματα π.χ. εμπορικά, τουριστικά, οικιστικά και δεν είναι δυνατόν να εκδοθούν χωριστοί τίτλοι. Σ αυτές τις περιπτώσεις η προτεινόμενη λύση είναι αποζημίωση ή ανταλλαγή ή μετοχές στην εταιρεία ανάπτυξης. Θα είναι σίγουρα σε καθεστώς μειοψηφίας. 

 

Με λίγα λόγια ο παράνομος χρήστης και εκμεταλλευτής ανταμοίβεται εξασφαλίζοντας τον τίτλο ιδιοκτησίας

 

Ούτε καν το δικαίωμα αγοράς της επένδυσης δεν έχει ο Ιδιοκτήτης. Πρόκειται για οιονεί απαλλοτρίωση περιουσίας για εξυπηρέτηση του ιδιωτικού συμφέροντος. 

 

Συμπέρασμα:   Για μια ακόμη φορά μέσα από ασαφείς πρόνοιες ο Ιδιοκτήτης χάνει τον τίτλο ιδιοκτησίας.

 

Ε. ΜΙΑ ΠΕΜΠΤΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΘΟΥΝ ΕΝ ΜΕΡΕΙ.

 

Η Επιτροπή αποφασίζει στη βάση κατευθυντήριων γραμμών που θα αποφασιστούν.  Ποιες είναι αυτές;   Νέες αβεβαιότητες και ασάφειες.  Ενδεικτικά αναφέρεται ότι πρόκειται για ακίνητη περιουσία μέρος της οποίας έχει αναπτυχθεί και μέρος όχι.  Αν δύναται να εκδοθεί ξεχωριστός τίτλος για το μη αναπτυχθέν μέρος (ερωτώ με βάση ποιόν νόμο; -  έκδηλα πιστεύω του Τ/Κ Συν. Κρατιδίου), τότε θα αποδίδεται ο τίτλος στο μέρος αυτό στον Ιδιοκτήτη και κατά το υπόλοιπο αποζημίωση, ανταλλαγή ή μετοχές μειοψηφίας. 

 

Συμπέρασμα:   Μέσα από ασαφείς και γενικόλογες διατάξεις ο Ιδιοκτήτης δυνατόν να αποκατασταθεί μερικώς μέσα από δαιδαλώδεις δικαστικές διαδικασίες για να αποφασιστεί αν χωρίζεται ή όχι η ιδιοκτησία, αν σωστά συμπεριελήφθη η περιουσία του σ αυτή την κατηγορία, αν θα πάρει μετοχές, το ύψος της αποζημίωσης κλπ.  Η ιδιοκτησία είναι δευτερευούσης σημασίας. Ανταμοίβεται ο παράνομος επεμβασίας, καταργείται η απόφαση του ΔΕΚ για παράνομους επεμβασίες  και ανταμοίβεται η παράνομη ανάπτυξη και εκμετάλλευση η οποία νομιμοποιείται σε βάρος των δικαιωμάτων του Ιδιοκτήτη.

 

ΣΤ. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ-ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

 

Μικρού μεγέθους ή περιουσίες συνιδιοκτησίας που από την πείρα μου αποτελούν μια πολύ μεγάλη κατηγορία λόγω και του κληρονομικού Δικαίου στην Κύπρο,  δεν αποκαθίστανται.  Αποζημιώνονται.

 

Η πρόνοια αυτή ουσιαστικά καταργεί το Δικαίωμα Ιδιοκτησίας των προσφύγων και εκτοπισμένων.  Είναι άκρως ασαφές τι εννοούμε «μικρού μεγέθους» και τι εννοούμε «ύπαρξη μεγάλου αριθμού συνιδιοκτητών».

 

Το μέγεθος ενός οικοπέδου θεωρείται «μικρού μεγέθους»;   Πέντε ή έξι μερίδια μεγάλος αριθμός ή μέσα από αοριστολογίες και «εποικοδομητικές ασάφειες» εξουδετερώνεται το δικαίωμα αποκατάστασης της ιδιοκτησίας;

 

Σε περιοχές όπου υπάρχει ομάδα προβληματικών περιουσίων , επιβάλλεται αναδασμός με αποκατάσταση όπου η περιουσία είναι κατάλληλη.

 

Ζ. ΑΖΗΤΗΤΕΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΙΛΟΝΙΚΟΥΜΕΝΕΣ  

 

(α) Εισάγεται προθεσμία δύο ετών για την διεκδίκηση των Περιουσιών. Στη λήξη της, ο Χρήστης δικαιούται να την αγοράσει. Το ποσό κατατίθεται σε Ειδικό Επενδυτικό Ταμείο. Αν διεκδικήσει κανείς την περιουσία εντός 5 ετών από την Έναρξη ισχύος της συμφωνίας, θα πάρει το ποσό αυτό. Στις άλλες περιπτώσεις, όπως επίσης όπου παραμένουν φιλονικίες, ισχύει η πενταετία για αποζημίωση. Στη λήξη της περιόδου αυτής οποιαδήποτε ποσά μεταφέρονται από το Ειδικό Ταμείο στο Ταμείο Περιουσιών. Για μία ακόμη φορά δίδεται προτεραιότητα στο Χρήστη έναντι του Ιδιοκτήτη, ο οποίος δυνατόν  να αμέλησε ή δεν γνώριζε για την περιουσία ή το όνομα του ιδιοκτήτη. Μετά την πάροδο σχεδόν 40 χρόνων κατοχής, προθεσμίες για διεκδίκηση περιουσιών δεν χωρούν. Οι πρόνοιες αυτές είναι πολύ άδικες. Επίσης αζήτητες χωρίς επιτυχή διεκδίκηση στα 5 χρόνια παραμένει αδιευκρίνιστο τι θα γίνει με αυτές . Επίσης οι διαφιλονικούμενες που δε επιλύεται το θέμα της ιδιοκτησίας σε 5 χρόνια καταγράφονται στις αζήτητες.

 

(β) Είναι δεδομένο ότι μετά από σχεδόν 40 χρόνια κατοχής θα υπάρξουν αζήτητες κληρονομικές περιουσίες και διαφιλονικούμενες. Στην πραγματικότητα αυτές οι περιουσίες ουσιαστικά χάνονται, κατά παράβαση κάθε δικαιώματος ιδιοκτησίας.

 

Η. ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ

 

1. Αιτήσεις από Ιδιοκτήτες / Χρήστες

 

Εισάγεται όπως είδαμε  πιο πάνω, ο θεσμός της προσωπικής αίτησης τόσο του ιδιοκτήτη, αλλά και του χρήστη, εντός 12 μηνών. Θα υπάρχουν ειδικά έντυπα. Η ιδιοκτησία πρέπει να αποδεικνύεται επαρκώς. Οι αιτητές ουσιαστικά κρίνονται από τα περιφερειακά γραφεία με εισήγηση τους στα Κεντρικά για την ενδεδειγμένη θεραπεία. Μετά την λήξη των πρώτων 12 μηνών δημοσιοποιείται στον τοπικό Τύπο και/ή άλλως πως ο κατάλογος και τίθεται περίοδος 12 μηνών για υποβολή αιτήσεων ιδιοκτησίας. Κηρύσσονται αζήτητες όσες δεν αποδόθηκαν σε κάποιο αιτητή.  

 

2. Ελάχιστη Έκταση:

 

Το δικαίωμα σε άμεση αποκατάσταση όπου υπάρχει περιορίζεται σε έκταση μέχρι 7,500 τ.μ. δηλαδή ας πούμε πλάτους 100 μέτρων και μήκους 75 μέτρων. Για μεγαλύτερες εκτάσεις θεσπίζονται κριτήρια. Πρόκειται σαφώς για απαράδεκτη πρόταση που πλήττει πλήρως τα δικαιώματα Ιδιοκτησίας.

 

3. Συνιδιοκτήτες:

 

Δημιουργούνται περαιτέρω δυσκολίες σε αίτημα για αποκατάσταση όταν η περιουσία κατανέμεται μεταξύ του συνιδιοκτητών. Σε αυτές τις περιπτώσεις αν δεν χωρίζεται η περιουσία, π.χ. λόγω μεγέθους και αν δεν υπάρχει ομοφωνία σε αίτημα για αποκτατάσταση, τότε όλοι αποζημιώνονται. Ακόμα και αν χωρίζεται η περιουσία έτσι που να μπορεί να δοθεί ξεχωριστό τεμάχιο σε αυτόν που ζητά αποκατάσταση, εναπόκειται στην διακριτική ευχέρεια της Επιτροπής, το θέμα. Βλέπουμε ακόμη μια φορά το συνιδιοκτήτη να πασκίζει για αποκατάσταση και να εξαρτάται από ομοφωνίες και διαδικασίες που ξέρουμε είναι χρονοβόρες και δύσκολες ιδιαίτερα για διαχωρισμό περιουσίας. Η έκδηλη και πρώτη επιλογή την οποία προωθούν οι προτάσεις μας  είναι η αποζημίωση.

 

4. Σειρά προτεραιότητας. 

 

Καθορίζεται σειρά προτεραιότητας στην εξέταση των αιτήσεων ως εξής:

1. Περιουσίες στις εδαφικές αναπροσαρμογές
2. Αποκατάσταση όπου δεν υπάρχει χρήστης.
3. Ιδιοκτήτες και χρήστες συμφωνούν
4. Ηλικιωμένοι
5. Σε χωριά ή περιοχές όπου θα συμφωνηθεί ότι θα δοθεί προτεραιότητα στην επανεγκατάσταση εκτοπισμένων.

 

     5. Περιουσίες που ήδη χρησιμοποιούσαν για σκοπούς δημόσιας ωφέλειας.

 

Αυτές δεν αποκαθίστανται, αλλά αποζημιώνονται. Η Ε.Π. αποφασίζει κατά πόσο δικαιολογείται η απαλλοτρίωση. Αν ο ιδιοκτήτης ζητεί αποκατάσταση η Επιτροπή, αποφασίζει ΤΕΛΕΣΙΔΙΚΑ. Αμφισβήτηση μόνο για το ύψος της αποζημίωσης στο Δικαστήριο Περιουσιών. Πρόκειται για πρωτοφανή σύστημα «δικτατόρευσης» όπου ο λόγος της απαλλοτριούσας Αρχής, δεν είναι δυνατόν να αμφισβητηθεί.

 

     6.  Αποζημιώσεις για βελτιώσεις / Ανάπτυξης / ζημιές

 

Αν η αποκατάσταση είναι επιτρεπτή υπάρχει υποχρέωση για αποζημιώσεις.  Δηλαδή υποχρεούται να πληρώσει ο ιδιοκτήτης για να πάρει την περιουσία. Έχει επιλογή να ενοικιάσει η να πάρει αποζημίωση. Ουσιαστικά δηλαδή η επιλογή είναι ανύπαρκτη ή περιορίζεται ανάλογα με της ιδιαίτερες συνθήκες του ιδιοκτήτη. Σε περίπτωση που δημιουργηθεί ζημιά λόγω ανθρωπινών παραγόντων (όχι φυσική φθορά) τότε ο ιδιοκτήτης δικαιούται σε αποζημίωση. Δεν καθορίζεται από ποίους όμως .

 

      7. Ανταλλαγή

 

Ο επιλέγων αυτή τη «λύση» δύναται να υποδείξει συγκεκριμένη περιουσία ή αυτή που χρησιμοποιεί. Η Επιτροπή εντοπίζει κατά το δυνατό περιουσία προς ανταλλαγή με «παρόμοια φυσικά και νομικά» χαρακτηριστικά και παρόμοια αξία. Ο ιδιοκτήτης καταβάλει τυχόν διαφορά σε αξίες εφ όσον αφαιρεθούν έξοδα για βελτίωση της που έχει ο χρήστης που κατέχει σήμερα καταβάλει εφόσον θα του δοθεί εκείνη η περιουσία για ανταλλαγή.

  

     8. Μίσθωση και Φορολογικά κίνητρα

 

Ρυθμίζεται από την Επιτροπή ουσιαστικά, δηλαδή όροι ενοικίων κτλ. Φορολογικά κίνητρα θα δίδονται για να ενθαρρυνθούν οι ιδιοκτήτες να έρχονται σε συμφωνία με τους χρήστες πχ  εξαιρέσεις από φόρους ακίνητης ιδιοκτησίας , τέλη, δικαιώματα.

 

9. Αποζημίωση για απώλεια χρήσης και για μη οικονομική απώλεια

 

Με τις προτάσεις μας απαλλάττεται πλήρως η Τουρκία από οποιαδήποτε ευθύνη για την απώλεια χρήσης. Το αίτημα υποβάλλεται στην Επιτροπή Περιουσιών ταυτόχρονα με την Αίτηση με την οποία ο ιδιοκτήτης ζητά την θεραπεία. Την αποζημίωση υπολογίζει η Επιτροπή. Αφαιρούνται οφέλη τα οποία ο Αιτητής είχε από την χρήση που επηρεάστηκε. Την αποζημίωση καταβάλλει η πολιτεία στην οποία βρίσκεται η περιουσία μέχρι σε ένα χρόνο. Με την επιφύλαξη ότι η Τουρκοκυπριακή Συνιστώσα Πολιτεία θα καταβάλει την αποζημίωση για περιουσίες οι οποίες βρίσκονται στις περιοχές εδαφικών αναπροσαρμογών.

 

       10. Καταβολή άλλων αποζημιώσεων

 

Οι αποζημιώσεις για περιουσίες που χρησιμοποιούνται για σκοπούς δημόσιας ωφέλειας καταβάλλονται σε τρία χρόνια αλλά δυνατόν αυτή η περίοδος να παραταθεί. Γίνεται πρόνοια για Ειδικό Ταμείο που θα συσταθεί. Σε άλλες περιπτώσεις οι πληρωμές από ιδιώτες που θα καταβάλουν ποσά σαν προϋπόθεση για αποκατάσταση της περιουσίας τους , η πληρωμή γίνεται σε ένα χρόνο με δικαίωμα παράτασης. Εις δε τις περιπτώσεις που θα καταβληθούν αποζημιώσεις αντί αποκατάσταση γίνεται πρόνοια για πληρωμή μέχρι σε ένα χρόνο από το Ταμείο Περιουσιών ή σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης επιλέγει σταδιακή καταβολή ένα ποσό κατ’ αναλογία που θα συμφωνηθεί πληρώνεται άμεσα και μετά πάροδο 3 χρόνων το υπόλοιπο ποσοστό , το υπόλοιπο ποσοστό πληρώνεται στην αξία της περιουσίας κατά τον χρόνο εκείνο. Στην συνέχεια μετά πάροδο άλλων χρόνων γίνεται νέος υπολογισμός της αγοραίας αξίας και καταβάλλεται το υπόλοιπο ποσοστό. Υποτίθεται ότι με αυτόν τον τρόπο ενθαρρύνονται οι ιδιοκτήτες υπέρ της σταδιακής αποζημίωσης. Βεβαίως παραμένει το ερώτημα πάνω στο Ταμείο το οποίο θα δημιουργηθεί είναι οικονομικά βιώσιμο. Βασίζεται ουσιαστικά στην προσδοκία συνόδου δωρητών με συνεισφορές διεθνώς και στην έκδοση χρεογράφων που θα προσφερθούν σε διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς . Η πείρα κατέδειξε ότι οι διεθνείς συνεισφορές δεν είναι επαρκείς και είναι αμφίβολο εάν οποιοσδήποτε διεθνής οικονομικός οργανισμός θα ενδιαφερθεί να επενδύσει εάν δε υπάρξει οποιαδήποτε αναταραχή πολιτικής φύσης στην υλοποίηση της συμφωνίας που είναι πολύ αναμενόμενο έχοντας το συνολικό πλαίσιο λύσης , είναι αυτονόητο ότι το σύστημα θα καταρρεύσει. Ένα  μεγάλο μέρος των ιδιοκτητών δεν θα πάρει τις περιουσίες του αλλά θα περιοριστεί σε αποζημιώσεις. Αυτό επαυξάνει την πιθανότητα απώλειας περιουσίας με προσδοκία και μόνο αποζημίωσης.

 

Συμπεράσματα για τις Ε/Κ προτάσεις

 

1. Είναι γεγονός ότι οι προτάσεις περιέχουν ορολογία η οποία είναι ασαφής και αναμφίβολα συνιστούν συνταγή για ερμηνείες και καθυστερήσεις στην εφαρμογή του όλου συστήματος αλλά σίγουρα και έντονες αντεκκλήσεις.  Οπωσδήποτε όπως έχουν δεν είναι δυνατόν χωρίς περαιτέρω επεξεργασία να υιοθετηθούν.

 

2. Επί της ουσίας οι προτάσεις ξεφεύγουν από την αρχική φιλοσοφία προτάσεις και εισηγήσεις που είχε υποβάλει η δική μας πλευρά το 2009. Υπάρχει μια κατολίσθηση προφανώς είτε λόγω παρεξηγημένης ερμηνείας και εφαρμογής της υπόθεσης Δημόπουλος είτε σε μια προσπάθεια να προσεγγίσουν κατά το μεγαλύτερο δυνατό με στόχο την αποδοχή τους θέσεις που αγγίζουν οι Τουρκικές προτάσεις ή και τα δύο.

 

3. όσον αφορά κατοικίες μπαίνουν αχρείαστοι περιορισμοί στο ποιοι δικαιούνται να διεκδικήσουν αποκατάσταση με αποτέλεσμα μια μεγάλη κατηγορία Ελληνοκύπριων ιδιοκτητών να αποκλείονται και περαιτέρω στην πράξη και με δεδομένο ότι όλες σχεδόν οι κατοικίες είναι κατεχόμενες ένα μεγάλο μέρος τους δεν θα επιστραφεί αλλά οι ιδιοκτήτες τους θα περιοριστούν στην θεραπεία της αποζημίωσης ή της αλλαγής. Είναι δεδομένο ότι ο χρήστης και ο κάτοχος εφόσον εισάγεται το κριτήριο του ισοζυγίου των δεινών» θα έχιε προβάδισμα στην διεκδίκηση της ιδιοκτησίας.

 

4. Μπαίνουν επίσης πολλοί περιορισμοί στην επανάκτηση άλλων παραγωγικών περιουσιών αλλά και περιουσιών οι οποίες έχουν οικοδομηθεί και είναι αδύνατος ο διαχωρισμός τους. Επίσης αχρείαστοι περιορισμοί μπαίνουν για τον τρόπο απόδειξης της ιδιοκτησίας ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη ότι τα επίσημα Κτηματολογικά Μητρώα δεν βρίσκονται στην κατοχή τους για την Κερύνεια και Αμμόχωστο, χρονικοί περιορισμοί , περιορισμοί που αφορούν την έκταση είναι παντελώς αδικαιολόγητοι.

 

5. Η φιλοσοφία των Ελληνοκυπριακών προτάσεων παρόλο ότι διατείνεται , ότι βασίζεται στις αρχές και σεβασμό του δικαιώματος ιδιοκτησίας , de facto , περιορίζει σε τόσο μεγάλο βαθμό το δικαίωμα αποκατάστασης που δεν απέχει από τις ποσοστώσεις που εισηγείται η Τουρκία και πολύ πιθανόν να είναι και χειρότερο το καθεστώς από το 1/3 ιδιοκτησιακό καθεστώς που προνοούσε το σχέδιο Ανάν. Ανάλογα με την ποσόστωση που θα επιδιώξει η Τουρκική πλευρά  που δεν θα είναι μεγαλύτερη εκτιμώ του 1/3 , πολύ πιθανόν να είναι γύρω στο 10% σε τελική φάση , στην πράξη οι de facto περιορισμοί που προτείνουμε είναι πολύ πιθανόν να μην επιτρέπου αποκατάσταση περιουσιών ούτως ή άλλως πέραν του ποσοστού αυτού.

 

6. Στο θέμα των αποζημιώσεων , οι ιδιοκτήτες περιουσιών στα κατεχόμενα που δεν θα τους επιστραφεί η περιουσία λόγω των δικών μας περιοριστικών προτάσεων θα παραμείνουν με την προσδοκία της αποζημίωσης. Είναι πολύ δύσκολο να αναμένει κανείς ότι το όλο σύστημα θα αποδειχθεί βιώσιμο οικονομικά. Η προδιαγραφόμενη συνολική λύση προδιαγράφει λύσεις πολιτικά αδιέξοδες και δυστυχώς ένα σύστημα το οποίο δεν είναι λειτουργικό. Αν κατέρρευσε η Ζυρίχη τόσο λόγω των προνοιών του Συντάγματος αλλά περισσότερο και λόγω των πολιτικών επιδιώξεων της Τουρκίας είναι ψευδαίσθηση να αναμένει κανείς ότι με την πρώτη ευκαιρία η Τουρκία δεν θα επιχειρήσει με έντεχνο τρόπο τον διεμβολισμό του όλου συστήματος με τραγικές συνέπειες και στο περιουσιακό με αποτέλεσμα οι Κύπριοι ιδιοκτήτες να καθίστανται Κωνσταντινοπολίτες με την δική τους πλέον υπογραφή.

 

7. Τέλος όσον αφορά το θέμα των αποζημιώσεων για απώλεια χρήσης με δεδομένο ότι η Τουρκοκυπριακή Πολιτεία δεν θα μπορεί να αντεπεξέλθει θα κληθεί η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και κατ επέκταση η ελληνοκυπριακή ομόσπονδη πολιτεία να σηκώσει όλο το βάρος της εισβολής με την Τουρκία εκτός από τις περιπτώσει τις οποίες έχει καταδικασθεί και που και αυτές φοβάμαι θα μπουν στο πακέτο της τελικής διευθέτησης , δεν θα πληρώσει ούτε και ένα σεντ για την όλη ιστορία. Κακώς για την γνώμη μου επίσης το ύψος της αποζημίωσης με τυχόν οφέλη τον οποίον έτυχε ο ιδιοκτήτης της περιουσίας. Άλλο η απώλεια χρήσης και άλλο η οποιαδήποτε βοήθεια δόθηκε στους πρόσφυγες και εκτοπισθέντες για την οποία ήδη πλήρωσαν και ήδη χρεώθηκαν από τις  δικές τους φορολογικές εισφορές όπως και όλος ο ελληνοκυπριακός πληθυσμός . Το θύμα καλείται να πληρώνει διαρκώς τα σπασμένα. Ο δε θύτης να σφυρίζει αδιάφορα.

 

Γενικά Συμπεράσματα

 

1. Εφ ΄ όσον θα υπάρξει συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών το ΕΔΑΔ δεν θα επέμβει εύκολα στο περιεχόμενο της σε σχέση με τις πρακτικές διευθετήσεις που θα συμφωνηθούν. Εφόσον η λύση προνοεί για την διαφύλαξη των αρχών restitutio in integrum  σαν τον κανόνα με σαφείς περιορισμένες εξαιρέσεις για αποζημιώσεις κι ανταλλαγή σε ορισμένες περιπτώσεις που θα λαμβάνουν υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περίπτωσης και με το δικαίωμα προσβολής της οποιαδήποτε απόφασης  σε ανεξάρτητο δικαστηριακό σώμα δεν θα υπάρξει πρόκληση. Το πως θα διασφαλισθεί το δικαίωμα αποκατάστασης δεν το καθορίζει το ΕΔΑΔ. Είναι θέμα τις Κυπριακής Δημοκρατίας να το καθορίσει στηριζόμενο στις Συνταγματικές της Δεσμεύσεις (Άρθρο 23 του Συντάγματος) και Διεθνές Δίκαιο , αλλά ταυτόχρονα παρέχοντας  την δυνατότητα εξέτασης  περιπτώσεων όπου υπάρχουν «χρήστες» παροχής διευκολύνσεων επιστροφής στις περιουσίες τους  στις ελεύθερες περιοχές. Η πρόταση για νομιμοποίηση 50.000 εποίκων δημιουργεί σοβαρά προβλήματα για την επίλυση του αυτών περιουσιών γιατί προσπαθεί για επίλυση του «στεγαστικού» και « βιοποριστικού» προβλήματος τους. Πάγια θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας έναντι της Τουρκίας θα έπρεπε να είναι ότι η Τουρκία οφείλει να ενθαρρύνει οικονομικά    την επιστροφή των εποίκων στην Τουρκία και «τακτοποίηση» τους. Όχι να καλείται  ο Κύπριος φορολογούμενος να τους ικανοποιήσει.

 

2. Επιστροφή των ιδιοκτητών στις περιουσίες τους είναι η μόνη προσφερόμενη λύση. Μόνο σε ειδικές περιπτώσεις όπου αυτό είναι πρακτικά αδύνατο τίθεται θέμα αποζημιώσεων ή ανταλλαγή ή οποιασδήποτε άλλη ρύθμιση.  Δυστυχώς οι προτάσεις και των δύο πλευρών βρίσκονται αντίθετες με την Κυπριακή Έννομη Τάξη,  το Διεθνές Δίκαιο όπως έχει ενοποιηθεί στις αρχές Πινείρο και ακόμη με την απόφαση  Δημόπουλος (2010) το ΕΔΑΔ. Τ ο ΕΔΑΔ δεν αποφάσισε ότι ο χρήστης εξισώνεται με τον ιδιοκτήτη. Το ΕΔΑΔ αφήνει το θέμα ανοιχτό για να ρυθμιστεί στο πλαίσιο λύσης . Τίποτα δεν εμποδίζει ρύθμιση όπως πχ θα δοθεί στον χρήστη εναλλακτική ιδιοκτησία σε εκείνες τις συγκεκριμένες περιπτώσεις που θα συμφωνηθεί οτι τούτο καθίσταται επάναγκες.

 

3. Οι τουρκικές προτάσεις στοχεύουν στην εμπέδωση της διζωνικότητας δηλαδή της πληθυσμιακής και περιουσιακής Τουρκικής καθαρότητας και του   εθνικού ξεκαθαρίσματος . Στοχεύουν στο να επιτρέψουν αποκατάσταση περιουσιών σε ένα πολύ μικρό ποσοστό και για τα υπόλοιπα σύστημα αποζημιώσεων και ανταλλαγής το οποίο ούτως ή άλλως φαίνεται ότι δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσει ούτε και είναι βιώσιμο. Το αποτέλεσμα θα είναι ότι de jure οι Ελληνοκύπριοι θα χάσουν τις περιουσίες τους και θα παραμείνουν με ένα χαρτί στο χέρι να διεκδικούν αποζημίωση . Από την άλλη πλευρά οι Ελληνοκυπριακές προτάσεις δεν έχουν de jure ποσοστώσεις αλλά έχουν de facto ποσοστώσεις με αποτέλεσμα μέσα από μακροχρόνιες διαδικασίες να διαπιστώσουν ότι στο τέλος της ημέρας ο στόχος της περιουσιακής εθνοκάθαρσης θα έχει επιτευχθεί. Είναι λυπηρό να καταλήγει κανείς στο συμπέρασμα ότι οι δικές μας προτάσεις διαφέρουν μόνο στο ότι είναι de facto αυτό που επιδιώκουν de jure οι Τούρκοι.

 

4. Απόενοχοποιείται πλήρως η Τουρκία σε σχέση με το θέμα των αποζημιώσεων και για την απώλεια κατοχής. Ενώ με την Απόφαση Δημόπουλος η Τουρκία εξακολουθεί να παραμένει υπόλογος , με τις προτάσεις και των 2 πλευρών υπάρχει πλήρης αποενοχοποίηση. Τα δε βάρη της εισβολής καλείται να πληρώσει ο Κυπριακός Λαός και στην πραγματικότητα ο Ε/Κ φορολογούμενος.

 

5. Ο περιορισμός στο δικαίωμα άσκησης του δικαιώματος ιδιοκτησίας είτε de jure για πάντα όπως επιδιώκει η Τουρκία είτε de jure για 10 χρόνια όπου επιδιώκει η δική μας πλευρά είναι εντελώς ασύμβατος με κάθε αρχή δικαίου . Στοχεύει δε στο να εμποδίσει τους ελληνοκύπριους από το να αγοράζουν και αποκτούν περιουσίες στην προτεινόμενη Ελληνοκυπριακή συνιστώσα από εμάς πολιτεία. Λόγω ακριβώς της ασυμβατότητας της πρόνοιας αυτής η Τουρκία ζητά όπως οι πρόνοιες για το περιουσιακό αναβαθμιστούν και τους δοθεί πρωτογενές καθεστώς στο δίκαιο της ευρωπαϊκής ένωσης έτσι που να μην προσκρούει η ρύθμιση στο κοινοτικό κεκτημένο.

 

6. Τελικά αυτό που έχει αποκαλυφθεί μέσα από τα έγγραφα Ντάουνερ ότι το περιουσιακό θα λυθεί με χρήματα «Put money into their pockets» φαίνεται να υλοποιείται και με τις προτάσεις και των 2 πλευρών όμως η πραγματικότητα είναι ότι τελικά κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι τα προτεινόμενα ταμεία θα αντεπεξέλθουν. Κάθε άλλο οι προοπτικές είναι δυσοίωνες. Όπως δυσοίωνες είναι και οι προοπτικές εφαρμογής οποιουδήποτε συστήματος σύμφωνα με το οποίο θα αναμένεται να εξασφαλισθεί εναλλακτική περιουσία στον χρήστη Ε.Κ περιουσίας προτού του αποδοθεί η περιουσία στις περιορισμένες περιπτώσεις που θα γίνει τούτο. Κανένας μηχανισμός ο οποίος προνοείται δεν έχει πείσει ότι είναι εφικτό να προσδοκεί ο Ε/Κ ιδιοκτήτης ότι θα εφαρμοστεί το δικαίωμα αποκατάστασης του και ότι είτε οι ομόσπονδες αρχές είτε οι Τ/Κ αρχές θα έχουν την δυνατότητα ή την επιθυμία να εκτελέσουν οποιαδήποτε απόφαση έξωσης.

 

7. Για το θέμα των εποίκων παρόλο ότι υπάρχει ασάφεια στο κατά πόσο τελικά έγινε η πρόταση μέσα στο πακέτο για το περιουσιακό των 50,000 έποικους  είναι καταγραμμένοι , στην πραγματικότητα η πρόταση αυτή ή γενικότερα δεν έχει αποσυρθεί εξ όσων γνωρίζουμε μέχρι σήμερα . Έχω την εντύπωση ότι η εισήγησης για την παραμονή 50,000 εποίκων αποσκοπεί στο να τσιμεντώσει το λάβαρο της διζωνικής δικοινοτικής συνομοσπονδία σ. Αν λάβει κανείς υπόψη ότι οι εναπομείναντες Τ/Κ δεν υπερβαίνουν σήμερον τους 70,000 με 80,000 και με δεδομένο ότι οι Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες θα είναι της τάξης των 100,000 που θα δικαιούνται να επιστρέψουν καθίσταται σαφές ότι επικρέμεται επί της διζωνικής  δικοινοτικής ομοσπονδίας ο εφιάλτης στην Τ/Κ πολιτεία στην πλειοψηφία να έχουν τελικά οι Ε/Κ/ Αν όμως στους αριθμούς των Τ/Κ των 70,000-80,000 προστεθούν και έποικοι όπως πχ. χαρην 50,000 τότε η κατάσταση βελτιώνεται». Δεν είναι λοιπόν τυχαία η εμμονή για την παραμονή 50,000 εποίκων. Αποτελεί απαραίτητο συστατικό στοιχεία της «λύσης».

 

8. Είναι πολύ δύσκολο μάλλον θα έλεγα αδύνατο να διαπραγματεύεται ένας τις δικές του προτάσεις. Δεν είναι δυνατόν δηλαδή οι προτάσεις που καταθέσαμε να ζητήσουμε να τις επαναδιαπραγματευθούμε. Οι περιπτώσεις  αυτές όπως και οι προτάσεις για την εκ περιτροπής προεδρία με εκτελεστικές εξουσίες , η νοθευμένη ψήφος , η ορολογία των Συνιστούντων Πολιτειών μένουν εκτός εάν  υπάρξει ολική ανατροπή.