Στο Mont Pelerin I, 7 – 11 Νοεμβρίου , 2016 συζητήθηκε το εδαφικό και το περιουσιακό., μαζί με άλλα θέματα.*[1]
Από τη στιγμή που η δική μας πλευρά συνέδεσε το Εδαφικό με το Περιουσιακό, ήταν αναμενόμενο ότι δεν θα μπορούσε να συζητηθεί το εδαφικό χωρίς το περιουσιακό.
Υπό κανονικάς συνθήκας αν ίσχυε ο κανόνας για αποκατάσταση και αν επιμέναμε σε αυτό, το περιουσιακό είναι άσχετο με το καλούμενο «Εδαφικό».
1. Εδαφικό. *2
Το Εδαφικό εγείρεται λόγω της αποδοχής εκ μέρους μας της Δ.Δ.Ο. και της αποδοχής Ε/Κ και Τ/Κ Συνιστώσας Πολιτείας.
Οι θέσεις της Τουρκοκυπριακής πλευράς όπως συνοψίζονται τόσο σε δημόσιες δηλώσεις αλλά και πληροφορίες για τις συναντήσεις των κυρίων Αναστασιάδη και Ακκιντζί είναι οι πιο κάτω, με την επιφύλαξη πάντοτε της συσκότισης που επεβλήθη*3:
(1) Με δεδομένο ότι οι 4 βασικές ελευθερίες έγιναν αποδεκτές δεν χρειάζεται να γίνουν εδαφικές αναπροσαρμογές. Η θέση αυτή δεν έγινε δεκτή από τη δική μας πλευρά. Όμως οφείλω να παρατηρήσω ότι η δική μας πλευρά ισχυρίζεται ότι όντως οι 4 βασικές ελευθερίες έγιναν αποδεκτές κάτι το οποίο δεν είναι αληθές γιατί προφανώς θα υπάρξουν ποσοστώσεις και περιορισμοί στην απόκτηση / αποκατάσταση περιουσίας όπως θα εξηγήσω κατωτέρω.
(2) Η Τ/Κ πλευρά είναι έτοιμη να συζητήσει μόνο κριτήρια και όχι ποσοστά ή ονόματα. Αυτό τουλάχιστο μέχρι πρόσφατα. Στο Mont Pelerin I χάρτης δεν δόθηκε ως η επίσημη πληροφόρηση αλλά συζητήθηκαν τα κριτήρια αν όχι ποσοστά και ονόματα.
(3) Το ύψος των αποζημιώσεων που θα απαιτηθεί για τη λύση δεν επηρεάζεται από την έκταση της γης που θα επιστραφεί αφού ο χρήστης που θα αποδώσει περιουσία στον ιδιοκτήτη θα πρέπει να αποζημιώνεται ούτως ή άλλως.
(4) Πρέπει να ληφθούν υπόψην οι εδαφικές πραγματικότητες . Δεν μπορεί να δημιουργηθούν «καντόνια» αλλά θα πρέπει να δημιουργηθεί μία ευθεία γραμμή για να αποφευχθεί η μαζική μετακίνηση. Δεν είναι δυνατόν οι Τουρκοκύπριοι να βρεθούν σε χειρότερη θέση και στο εδαφικό και στις εγγυήσεις.
(5) Σήμερα μπορεί να επιστραφούν λιγότερα εδάφη από αυτά που προβλέποντο στο Σχέδιο Ανάν (δηλαδή 28.7%), δεδομένης της ανάπτυξης έκτοτε και της περιόδου που πέρασε, με την μονιμοποίηση και παγίωση των καταστάσεων από το 2004 *4
(6) Η αρχή της διζωνικότητας πρέπει να αντανακλάται στην οποιαδήποτε εδαφική αναπροσαρμογή.
(7) Ο χαρακτήρας και η εδαφική ακεραιότητα της Συνιστώσας Πολιτείας πρέπει να είναι εγγυημένος.
(8) Στο καθορισμό του μεγέθους και της διαμόρφωσης των δύο Ζωνών η ασφάλεια πρέπει να γίνεται σεβαστή.
(9) Πρέπει να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα της Τ/Κ Συνιστώσας Πολιτείας και να ληφθούν υπόψη οι οικονομικές δυνατότητες, η πρόσβαση, η κατανομή πλούτου, (resource allocation).
(10) Σημαντικές περιοχές με επενδύσεις δεν μπορεί να υπόκεινται σε εδαφική αναπροσαρμογή.
(11) Δεν μπορεί να υπάρξει σημαντική αλλαγή στην υφιστάμενη ακτογραμμή.
(12) Πρέπει να ληφθεί υπόψη η χρηματοδότηση εναλλακτικής εξασφάλισης στέγης σε αυτούς που σαν αποτέλεσμα θα πρέπει να μεταστεγαστούν. Πρέπει να καθοριστεί το ποσό και η πηγή αποζημίωσης στους επηρεαζόμενους.
(13) Το εδαφικό συνδέεται με την ασφάλεια και εγγυήσεις. Η εδαφική αναπροσαρμογή δεν μπορεί να είναι τόσο μεγάλη όσο στο Σχέδιο Ανάν και η Τουρκία δεν μπορεί να δεχθεί για λόγους ασφάλειας ομοσπονδιακούς θύλακες.
Από την άλλη τα κριτήρια που έθεσε η Ελληνοκυπριακή πλευρά ως κατά τον Ιούλιο του 2015 τουλάχιστο, αντίστοιχα με τα πιο πάνω της Τουρκοκυπριακής πλευράς Ιουλίου 2015 πιθανόν προσαρμοσμένα στα σημερινά δεδομένα είναι τα εξής:
(1) Το δικαίωμα επιστροφής είναι ανεξάρτητο της περιουσίας, ιδιοκτησίας και των εδαφικών προσαρμογών
(2) Ελευθερία επιλογής κατοικίας, σε όλη την Κύπρο και ελευθερία διακίνησης χωρίς περιορισμούς. ΄Ασκηση δικαιώματος θρησκείας, παιδείας,
(3) Οι δύο περιοχές πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την πληθυσμιακή αναλογία.
(4) Ο αριθμός των Ελληνοκυπρίων που θα επιστρέψουν πρέπει να είναι σημαντικός.
(5) Η αναλογία της ακτογραμμής πρέπει να αντιστοιχεί με την αναλογία του εδάφους.
(6) Πρέπει να ληφθούν υπόψη η παραγωγικότητα, η χρησιμότητα, η υποδομή επικοινωνιών, πολεοδομικά θέματα, η ανάπτυξη, βιομηχανία, τουρισμός και περιοχές για κατοικίες.
(7) Επιστροφή εδαφών που έχουν ιδιαίτερη σημασία για την Ελληνοκυπριακή κοινότητα και υψηλό ποσοστό συγκέντρωσης πριν το 1974 ή λόγω ιστορικών, αρχαιολογικών ή θρησκευτικών παραγόντων.
(8) Επίσης πρέπει να ληφθούν υπόψη ψυχολογικοί παράγοντες που συνδέουν Ελληνοκύπριους με συγκεκριμένες περιοχές.
(9) Η προτεινόμενη εδαφική έκταση είναι 75% στους Ελληνοκύπριους και 25% στους Τουρκοκύπριους με επιστροφή 60% των εκτοπισμένων ή 100.000 και η ακτογραμμή να είναι 60% από το 47% σήμερα (προτάσεις 23.7.2014).*5
(10) Επιστροφή 80% των κατοίκων Δήμου Αμμοχώστου (προτάσεις 23.7.2014)
(11) Επιστροφή σε Ελληνοκυπριακή Διοίκηση περιοχών υψηλής συναισθηματικής, ιστορικής, θρησκευτικής σημασίας και συγκεκριμένα οι περιοχές (Εγκωμη, Σαλαμίνα, Χερσόνησος Καρπασίας, Ι.Μ. Αγ. Βαρνάβα, Ι.Μ. Αποστόλου Ανδρέα, Βουνί-Σόλοι).
(12) Επιστροφή Μόρφου και περιοχής στα δυτικά αυτής προς την κατεύθυνση του Σεργιανοχωρίου.
(13) Επιστροφή ορισμένων περιοχών στη Μεσαορία, όπως Γερόλακος, Ζώδια, το Αργάκι, η Κατωκοπιά, Φιλιά, Ακάκι, Μια-Μηλιά, Ασσια, Λύση, Καντιά, Βατυλί, Κοντέα.
(14) Επιστροφή περιοχών στην ουδέτερη ζώνη.
(15) Επιστροφή Κυθρέας, Νέου Χωρίου, Τραχωνίου και Βόνης.
(16) Επιστροφή της Χερσονήσου Καρπασίας, Ριζοκαρπάσου, Γιαλούσα, Αγία Τριάς, Βαθύλακας, Κώμα του Γυαλού, Βασίλη, Μελανάγρα, Κοιλαμένος, Λυθράγκωμη, Αγ. Ανδρόνικος, Νετά, Αγ Συμεών, και το Μοναστήρι όπως είπαμε του Αποστόλου Ανδρέα.
(17) Η επιστροφή της Χερσονήσου της Καρπασίας εξασφαλίζει και την επέκταση της ακτογραμμής.
(18) Η Αμμόχωστος, η νεκρή ζώνη και οι ακατοίκητες περιοχές θα πρέπει να επιστραφούν την πρώτη ημέρα της λύσης. Οι υπόλοιπες περιοχές που θα επιστραφούν θα ανήκουν de jure στην Ελληνοκυπριακή Συνιστώσα Πολιτεία από την πρώτη ημέρα της λύσης υπονοώντας μεταβατικές διατάξεις.
(19) Η Μόρφου είναι σημαντική «no solution without Morphou».*6
(20) Προφανώς είναι δεκτή η θέση εκ μέρους της Ελληνοκυπριακής πλευράς ή τουλάχιστο συζητήσιμη ότι θα υπάρξει εξαίρεση στις περιπτώσεις όπου έγιναν «significant improvements» - σημαντικές βελτιώσεις.
(21) Η δική μας πλευρά δέχτηκε επίσης ότι μπορεί να υπάρξουν χώροι ειδικού καθεστώτος όπου θα εφαρμόζεται το Ομοσπονδιακό Δίκαιο. Όσοι θα διαμένουν εκεί θα έχουν τα ίδια δικαιώματα με αυτούς που θα επιστρέψουν υπό Ελληνοκυπριακή Διοίκηση παρόλον που θα διοικούνται από την Πολιτεία στην οποία εμπίπτουν. Θα έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν στη Βουλή της Πολιτείας στην οποία εμπίπτουν. Θα υπάρχει δικαίωμα επιλογής σε εδάφη που θα επιστραφούν στους κατοίκους αυτών, να επιλέξουν να μείνουν.
Παρατηρήσεις
(1) Είναι επικίνδυνο να επιχειρήσει κανείς να συμφωνήσει σε αυτού του είδους τις παραμέτρους ή κριτηρία για το εδαφικό. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι παραμέτροι και κριτήρια χωρίς χάρτη είναι συνταγή για αμφισβητήσεις και ερμηνείες που η κάθε πλευρά θα δώσει στα κριτήρια και τις παραμέτρους. Μια απλή ανάγνωση των τουρκικών κριτηρίων αποδεικνύει τούτο.
(2) Οι αμφισβητήσεις αυτού του είδους δεν μπορεί παρά να οδηγήσουν τελικά σε κάποια μορφή Επιδιαιτησίας με απρόβλεπτα αποτελέσματα.
(3) Ανοίγει η πόρτα για άσκηση πιέσεων στην δική μας πλευρά, σε περίπτωση συμφωνίας επί κριτηρίων να δεχθούμε τη διεθνή διάσκεψη όπου το θέμα ασφάλεια, εγγυήσεις , θα συζητηθεί σε σχέση και με το εδαφικό.
(4) Η Τουρκική πλευρά με την πιο πάνω διατύπωση των κριτηρίων εκτός από τη γενικότητα και ασάφεια τους, επαναβεβαιώνει ουσιαστικά την αρχή ότι δεν μπορεί να υπάρξουν ουσιαστικές εδαφικές αναπροσαρμογές. Περαιτέρω διασυνδέει το εδαφικό με το σύστημα ασφάλειας και εγγυήσεων.
(5) Η Τ/Κ πλευρά επιμένει ότι ο αριθμός των προσώπων που θα επηρεαστούν σαν αποτέλεσμα εδαφικής αναπροσαρμογής θα παραμείνει στο ελάχιστο και η αναγκαιότητα διαφύλαξης της αρχής της διζωνικότητας εμποδίζει τη δημιουργία περιοχών με ειδικές ζώνες ή ειδικό καθεστώς.
(6) Για τα εδάφη για τα οποία θα υπάρξουν μεταβατικές περίοδοι επιστροφής θα πρέπει να υπάρξει αποτελεσματικός μηχανισμός εφαρμογής της λύσης. Τούτο είναι δύσκολο έως αδύνατο υπό τας περιστάσεις και ως έχουν τα πράγματα σήμερα.
(7) Θα υπάρξει αδυναμία εφαρμογής στην πράξη του Δικαίου στους χώρους ειδικού καθεστώτος με δεδομένο μάλιστα ότι αποφάσεις σε Ομοσπονδιακό επίπεδο θα πρέπει να εγκρίνονται και με τουρκική ψήφο.
(8) Η δυστοκία εντείνεται και από το γεγονός ότι το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο μπορεί και αυτό να οδηγείται σε αδιέξοδα, η δε Ομοσπονδιακή Αστυνομία που θα είναι 50-50 θα αδυνατεί να εφαρμόσει τον Ομοσπονδιακό Νόμο.
(9) Τα θέματα θα είναι πιο δύσκολα αν οι Ομοσπονδιακοί νόμοι δεν θα υπερισχύουν των νόμων των Συνιστωσών Πολιτειών που είναι η Τουρκοκυπριακή θέση.
(10) Με τη δημιουργία περιοχών ειδικού καθεστώτος δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι θα επιστρέψουν υπό Ελληνοκυπριακή διοίκηση οι εκτοπισμένοι πρόσφυγες στους αριθμούς που στοχεύουμε. Μάλλον θα ενεργήσει το σύστημα αυτό για να αποθαρρύνει την επιστροφή και δίδει διέξοδο στην Τουρκοκυπριακή πλευρά στη διατήρηση ελέγχου μεγαλύτερου εδάφους μέσω του νόμου σε Ομοσπονδιακό επίπεδο. Καθιστά τις περιοχές αυτές όμηρες του Τουρκοκυπριακού Βέτο.
(11) Είναι προφανές από τα πιο πάνω ότι δυστυχώς η διχοτόμηση της Κύπρου σε εδαφική και γεωγραφική βάση είναι και προβληματική αλλά και θνησιγενής και ανέφικτη στην εφαρμογή της. Προβλέπω ότι θα δημιουργήσει τέτοιες αντιπαλότητες και αντιπαραθέσεις στους Ελληνοκυπρίους που ουδέποτε θα μπορέσουν και με το δίκαιο τους να δεχθούν, ότι περιοχές όπως η Κερύνεια, η Λάπηθος, ο Καραβάς, ο Άγιος Γεώργιος ή Χερσόνησος της Καρπασίας και άλλες περιοχές στα κατεχόμενα, σημαντικές θα παραμείνουν εσαεί υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση υπό καθεστώς ομηρείας. Θα αρχίσουν οι διαφιλονικίες του τύπου γιατί η Κυθρέα και όχι η Λάπηθος κ.ο.κ.
Διερωτάται κανείς αν ουσιαστικά πετυχαίνεται ο στόχος της ούτως λεγόμενης επανένωσης της Κύπρου ή στην πραγματικότητα η διαιώνιση της κατοχής υπό άλλη μορφή με τη δική μας έγκριση πλέον και νομιμοποίηση.
Ανεξάρτητα όμως από τη μορφή της λύσης η μεθοδολογία που ακολουθείται δηλαδή συμφωνία στα κριτήρια πρώτα και μετά χάρτες είναι επικίνδυνη όπως επίσης επικίνδυνη είναι η δημιουργία περιοχής ειδικού καθεστώτος που αποσκοπεί στην περαιτέρω παραχώρηση εδαφών για ικανοποίηση των Τουρκικών απαιτήσεων. Οι περιοχές αυτές θα περιέλθουν στην ομηρεία του Τ/Κ Βέτο σε Ομοσπονδιακό επίπεδο.
Το εδαφικό και η νομιμοποίηση ζωνών στο πλαίσιο εθνικού και περιουσιακού ξεκαθαρίσματος και στην απουσία ισχυρής Κεντρικής Κυβέρνησης συνηγορούν υπέρ της τουρκοποίησης εσαεί των κατεχομένων.
2. Περιουσιακό. *7
(1) Θα συσταθεί Επιτροπή Περιουσιών με την γνωστή σύνθεση του 50-50 για να δικάζει πρωτόδικα απαιτήσεις και κατ έφεση Δικαστήριο Περιουσιών. Στην Επιτροπή Περιουσιών θα είναι 12 Ελληνοκύπριοι και 12 Τουρκοκύπριοι και 6 ξένοι. Θα υπάρξουν 10 panels. Προφανώς ο ξένος θα παίρνει και την τελική απόφαση.
Στο Δικαστήριο Περιουσιών θα διορισθεί ένας Μέλος από τους Ελληνοκύπριους και ένας από τους Τουρκοκύπριους και 5 μέλη εκ των οποίων 2 Ελληνοκύπριοι και 2 Τουρκοκύπριοι και ένας ξένος θα διοριστούν από την Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση. Αν λειτουργήσει το σύστημα και συμφωνήσουν σε επίπεδο Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης οι δύο πλευρές για το ξένο Δικαστή και ασφαλώς για τα υπόλοιπα 4 μέλη, καθίσταται έκδηλον πλέον ότι το μέλλον των περιουσιών στην Κύπρο, θα αποφασίζεται κατ’ ουσίαν από τρίτους μη Κύπριους.
(2) Υπάρχει παραγραφή τριών ετών από την υπογραφή της Συμφωνίας. Περιουσίες οι οποίες δεν διεκδικούνται στα τρία χρόνια χάνονται και διατίθενται σαν εναλλακτική θεραπεία σε τρίτους, εκτός εάν κατοικούνται από χρήστη.
Πολύ άδικη πρόνοια αν λάβει κανείς υπόψη ότι μετά από χρόνια εκτοπισμού πολλές περιουσίες ανήκουν σε εκτοπισθέντες εκτός Κύπρου, υπήρξαν πολλοί θάνατοι, και παραμένουν πολλές περιουσιακές εκκρεμότητες και ατακτοποίητες κτηματολογικά περιοχές, με αποτέλεσμα πολλές περιουσίες να χαθούν. Περαιτέρω απαιτήσεις Εκτοπισμένων δύνανται να υποβληθούν το πρώτο χρόνο με δικαίωμα ανταπαίτησης χρηστών. Τα επόμενα χρόνια, 2ο και 3ο δύναται και οι χρήστες και οι Εκτοπισμένοι να υποβάλουν απαιτήσεις. Η πρόταση των Τ/Κ είναι ότι αν Εκτοπισθείς υποβάλει αίτηση μετά τη λήξη του πρώτου έτους δεν δικαιούται σε αποκατάσταση.
(3) Υπάρχει το δικαίωμα διεκδίκησης αποζημίωσης για απώλεια χρήσης. Όμως εδώ υπάρχει διαφορά στο ποιος θα καταβάλει την αποζημίωση με τους Τούρκους να επιμένουν ότι θα βαρύνεται η Συνιστώσα Πολιτεία του Αιτητή.
Αποδοχή τέτοιας πρότασης θα οδηγήσει την Κύπρο σε πτώχευση!!!
(4) Πιο σημαντικές είναι οι πρόνοιες που αφορούν τη λεγόμενη Κατηγορία ΙΙΙ περιουσιών στις οποίες συγκαταλέγονται περιουσίες οι οποίες χρησιμοποιούντο για κατοικία ή σαν επαγγελματική στέγη εκτοπισθέντος κατά το χρόνο εκτοπισμού, που είναι το 1963 ή το 1974, και περιουσίες οι οποίες χρησιμοποιούνται σαν κατοικία ή επαγγελματική στέγη από σημερινό χρήστη. Σε περίπτωση που υποβάλλεται αίτημα αποκατάστασης από τον εκτοπισθέντα ή χρήστη σε αυτές τις κατηγορίες περιουσίας οι προτεραιότητες συμπεριλαμβάνονται σε 28 κατηγορίες. Η προτεραιότητα θα αποφασίζεται προφανώς από την Επιτροπή στη βάση του καταλόγου προτεραιοτήτων όπου υπάρχει αμφισβήτηση. Στην κορυφή των προτεραιοτήτων καταχωρείται η περίπτωση:
(α) Επιστρέφοντος εκτοπισμένου για ιδιοκατοίκηση ή για επαγγελματική στέγη. Ο χρήστης ο οποίος είναι εκτοπισθείς και χρησιμοποιεί έκτοτε την περιουσία σαν κατοικία ή επαγγελματική στέγη χωρίς εναλλακτική περιουσία δύναται να παραπέμψει το θέμα στην Επιτροπή Περιουσιών για να αποφασίσει. Αυτό σύμφωνα με δική μας εισήγηση. Με εισήγηση των Τούρκων ο χρήστης έχει πάντοτε προτεραιότητα αν έχει τουλάχιστον χρήση 10 ετών. Στην τελευταία κατηγορία προτεραιοτήτων με αρ. 28 κατατάσσεται ο Χρήστης μη πολίτης σύμφωνα με εισήγηση της Ελληνοκυπριακής πλευράς.
(β) Η χρήση πρέπει να υφίσταται για τουλάχιστο δύο χρόνια πριν την Συμφωνία .
(γ) Η συναισθηματική σύνδεση λαμβάνεται υπόψη αν ο αιτητής κατοικούσε στην περιουσία για ακαθόριστο αριθμό ετών. Έχει δημοσιευθεί ότι θα είναι 10 χρόνια πριν το 1974. *8
(5) Σε σχέση με τη χρηματοδότηση του όλου συστήματος προνοείται ότι επαρκείς πόροι πρέπει να είναι διαθέσιμοι αλλά γίνεται πρόνοια και για GFE. Guarantee Financial Entitlement. Δηλαδή τύπος γραμματίου μπορεί να δοθεί αντί αποζημίωση κατ’ εξαίρεση. Οι Τούρκοι επέμεναν ότι η αποζημίωση πρέπει να λαμβάνεται υπό μορφή GFE. Η δική μας πλευρά είναι έτοιμη να διερευνήσει περαιτέρω το θέμα. Οι πόροι αναμένεται να εξασφαλιστούν από συνεισφορές κρατών, από τον ιδιωτικό τομέα, από εγχώριες πηγές, και από χρήστες οι οποίοι δεν έχουν ιδιοκτησία. Οι χρήστες θα συνεισφέρουν την αγοραία αξία της περιουσίας κατά την απόκτηση της μείον του ποσού που κατέβαλαν για να καταστούν χρήστες αναπροσαρμοσμένο σε σημερινές τιμές. Σημαντικές βελτιώσεις θα εξαιρούνται. Η υποχρέωση τους είναι να καταβάλουν τα ποσά εντός 3 ετών με το ενδεχόμενο αν παραλείψουν να χάσουν την περιουσία.
(6) Σαν γενική αρχή οι αποδιδόμενες θεραπείες είναι η αποκατάσταση, η αποζημίωση. η ανταλλαγή, η εναλλακτική περιουσία, ή και συνδυασμός όλων των πιο πάνω.
(7) Οι Τ/Κ επιμένουν σε οροφή αποκατάστασης , δηλαδή διατήρηση ιδιοκτησιακής πλειοψηφίας (property cleansing) .
(8) Συνιδιοκτήτες περιουσίας η οποία δεν διαχωρίζεται και που δεν συμφωνούν αν θα απαιτήσουν αποζημίωση ή αποκατάσταση αποζημιώνονται μόνο.
(9) Συμφωνήθηκαν 22 διαφορετικές κατηγορίες συμπεριλαμβανομένης και της κατηγορίας περιουσιών εντός της περιοχής που θα επιστραφεί υπό Ε/Κ διοίκηση. Αυτές οι περιουσίες υπάγονται πλέον στις περιουσιακές ρυθμίσεις. Οι επιστρέφοντες π.χ. στο Μόρφου θα αντιμετωπίσουν στα σπίτια τους , τους χρήστες και τις προνοούμενες διαδικασίες.
(10) Εκκλησιαστικοί χώροι αποκαθίστανται
(11) Περιουσίες που κατέχονται ή θα χρησιμοποιηθούν για σκοπούς δημοσίας ωφέλειας, αποζημιώνονται. Για περιουσίες για αμυντικούς σκοπούς αποδίδεται εναλλακτική θεραπεία και για μη διατεθείσες κενές περιουσίες αποκαθίστανται ενώ στρατιωτικές περιοχές εκκενώνονται και χαρακτηρίζονται σαν « Νέες δασικές» - « New forest».
(12) Περιουσίες με ουσιαστικές βελτιώσεις αποζημιώνονται από εκείνους οι οποίοι αποκαθίστανται κατά την εισήγηση των Ε/Κ με τρέχουσες αξίες κατά την θέση των Τ/Κ με αξίες κατά το χρόνο του εκτοπισμού. Καταστραφείσες περιουσίες αποκαθίστανται εκτός αν έχουν επαναοικοδομηθεί. Δια την καταστροφή η δική μας πλευρά εισηγήθηκε αποζημίωση ή χορηγία για αποκατάσταση.
(13) Νομικά πρόσωπα κατά τη Τ/Κ θέση δικαιούνται μόνο σε αποζημίωση.
(14) Μη αναπτυχθείσες περιουσίες κατά την εισήγηση της Ε/Κ πλευράς εφ’ όσον είναι ακατάλληλες για γεωργικούς σκοπούς, αποκαθίστανται μέχρι 3000μ2. Υπάρχει κλιμακωτή μερική επιστροφή για μεγαλύτερες εκτάσεις. Εάν πάνω από 10.000μ2 η έκταση πέραν των 10.000μ2 επιστρέφεται μόνον κατά το 1/3 ή μέχρι και 5.000μ2 . Γεωργικές εκτάσεις, αποκαθίστανται μέχρι 5000μ2. Μεγαλύτερες εκτάσεις αποκαθίστανται μερικώς. Εάν η απαίτηση εκτοπισθέντων είναι μικτής χρήσης για πέραν των 5000μ2 αποκαθίσταται το 1/3 ή μόνο μέχρι 5000μ2. Οι Τούρκοι για αυτού του είδους τις περιουσίες επιδιώκουν αποκατάσταση 1/3 του μόνο ή έκταση μέχρι 100 σκάλες.
Παρατηρήσεις
(1) Είναι προφανές ότι υπάρχει νομική αναβάθμιση του χρήστη αν όχι εξίσωση του με τον νόμιμο ιδιοκτήτη. Αυτό παραβιάζει τις αρχές «Pineiro»8Α σύμφωνα με τις οποίες κατά το Διεθνές Δίκαιο η αποκατάσταση είναι η κυρίως θεραπεία και μόνο όπου αυτή είναι αδύνατη εξετάζεται θέμα αποζημίωσης. Υπάρχει κατά τη γνώμη μου μια πλήρης παρερμηνεία και λανθασμένη εφαρμογή της απόφαση του ΕΔΑΔ στην Δημόπουλος κ.ά. ν Τουρκίας.8Β Η απόφαση διαπιστώνει την αναγκαιότητα ύπαρξης στο εθνικό δίκαιο ρύθμισης του καθεστώτος του μακροχρόνιου χρήστη κατά τρόπο που η εθνική νομοθεσία ήθελε καθοριστεί συμβατή με το δικαίωμα της περιουσίας/κατοχής. Δεν υπάρχει τίποτα στην απόφαση που να επιβάλλει την εξίσωση του Νόμιμου Ιδιοκτήτη με τον χρήστη. Για την χρήση μπορούσε κάλλιστα να θεσπισθεί η εναλλακτική θεραπεία.
(2) Οι εκτεταμένοι περιορισμοί πχ για συνιδιοκτήτες , καταστραφείσες περιουσίες, μη αναπτυγμένες περιοχές, οι διαδικασίες που προνοούνται , οι αυστηροί χρονικοί περιορισμοί , η ανεπαρκής χρηματοδότηση, οι πρόνοιες για ουσιαστικές βελτιώσεις, οι πρόνοιες για απαλλοτριώσεις για σκοπούς δημοσίας ωφέλειας, για σκοπούς ασφάλειας κ.λ.π συνιστούν κατά τη γνώμη μας συνταγή για
(1) αποθάρρυνση διεκδίκησης δικαιωμάτων.
(2) απώλεια περιουσιών.
(3) περιουσιακό ξεκαθάρισμα.
(4) νομιμοποίηση της παράνομης κατοχής και χρήσης.
Συμπεράσματα
Είναι προφανές ότι μέσα από την προδιαγραφόμενη λύση σε σχέση με το εδαφικό και περιουσιακό η Ε/Κ πλευρά νομιμοποιεί σε μεγάλο βαθμό τα αποτελέσματα της παράνομης εισβολής και κατοχής. Δημιουργεί τις προϋποθέσεις για νόμιμές προστριβές και αντιδικίες δυστυχώς όχι μόνο μεταξύ Ε/Κ και Τ/Κ αλλά και μεταξύ Ε/Κ. Είναι βέβαιο ότι η προδιαγραφόμενη λύση θα οδηγήσει όχι στην αποκατάσταση των περιουσιών αλλά στην ανταλλαγή και αποζημίωση ή καλύτερα στην ελπίδα αποζημίωσης. Οδηγούμαστε με μαθηματική ακρίβεια σε περιουσιακό ξεκαθάρισμα και στην ανατροπή της πλειοψηφίας ιδιοκτησίας Ε/Κ στην Τ/Κ συνιστώσα πολιτεία. *9
Στο εδαφικό και περιουσιακό στο πλαίσιο μιας συνομοσπονδίας όπως προδιαγράφεται με το Τουρκικό Βέτο εφ’ όλης της ύλης τα εδάφη που θα παραμείνουν είτε κάτω από ειδικό ομοσπονδιακό καθεστώς είτε στην περιφέρεια της Τ/Κ Συνιστώσας Πολιτείας θα παραμείνουν εσαεί Τουρκοποιημένα ή αμιγώς Τουρκικά. Υπό τέτοιας συνθήκας πολύ λίγοι είναι αυτοί που θα θέλουν να επιστρέψουν.
Δρ. Χρίστος Κληρίδης
Νοέμβριος 2016
Αχιλλέας Καϊμακλίου.
_______________________________________________________________
*[1] Bλέπε cmathopoulos.com (εδαφικό)
*2 Βλέπε για τα ιστορικά των χαρτών με πρόταση μας 1977 για Τ/Κ διοίκηση 19,7% μέχρι το σχέδιο Ανάν 2004, 28,7% Γιώργος Καυκαλιάς 7.11.2016 «Το εδαφικό» με χάρτες από το 1977 μέχρι το 2016» ww.sigma live.com/new/Κυπριακό και Κορνήλιου Χατζηκώστα «Οι κατά καιρούς ……… ασκήσεις λύσης του εδαφικού επί χάρτου από το 1974» 5.7.2009 sigmalive.com/ archive
*3 «Αποχαιρέτα την Κύπρο που χάνεται;» national.pride.org
*4 www.altsantiri.gr, 17.9.2016 «Κύπρος; Ανεφάρμοστος ο χάρτης Ανάν για το Εδαφικό δηλώνουν οι Τουρκοκύπριοι. Βλέπε σύνοψη του Σχεδίου www.pentapostgma.gr 14.11.2016 « Σας παραθέτουμε το Σχέδιο Ανάν του 2004……..
*5 ιδέ www.newsit.com.cy «Αυτός ο χάρτης Αναστασιάδη ……… 3.11.2014 (Μιλλιέτ) και www.sigmalive.com , 3.11.2014 Πολιτική «Χάρτης – Πρόταση Αναστασιάδη για το εδαφικό δημοσιεύει η «Μιλλιέτ».
*6 Cyprus Mail, 10.2.16 «Erdogan: return of Morphou not on the table», Mignation.com. «H Τουρκία περιορίζει τα εδάφη που θα επιστραφούν δεν συζητά για την Μόρφου», 21.2.16.
*7 Βλέπε για υποβάθμιση των περιουσιακών Fiona Mullen Κύπρος: Το κεφάλαιο σε αριθμούς» 4.9.2016, hellasforce.com Για συμβιβασμό των Ανθρωπίνων δικαιωμάτων Βλ. Prio Έκθεση 3/2006 – G “ H πολιτική πτυχή του περιουσιακού προβλήματος στην Κύρο» Γκιουρέλ και Οζερσαι
*8 MEGAONE, tvonenews.com.cy 29.8.2016 , «Επιστρέφουν όσοι πριν το 1974 έζησαν μέχρι τα 10 τους χρόνια» (ΚΥΠΕ)
*8A The Pinheiro Principles: «Centre on Housing Rights and Evictions», www.cohre.org(11.8.2005) Sub. Commission of the promotion and protection of Human Rights, UN.
*8B 2010 Grand Chamber 46113/99
*9 www.tanea.gr , 28.8.15 « Kύπρος: Το περιουσιακό θα λυθεί βασικά με αποζημιώσεις δηλώνει ο Μουσταφά Ακκιντζί».
|
|
|