Τεύχος Νοεμβρίου 2009 | Μιχάλης Κοντός, Χρίστος Κληρίδης | Κατηγορία: Φάκελος
Χρίστος Κληρίδης, Δικηγόρος, μέλος του Προεδρικού Συμβουλίου του ΔΗΣΥ
στον Μιχάλη Κοντό
Ο δρ. Χρίστος Κληρίδης, έγκριτος νομικός και έμπειρος πολιτικός, μας μίλησε για την ομόφωνη απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου και τις επιπτώσεις της στην διαδικασία των συνομιλιών, για τον ρόλο του ΟΗΕ και της ΕΕ, αλλά και για την προσωπική του πολιτική πορεία.
Τόσο η πολιτική όσο και η επιστημονική σας ιδιότητα, σας έφεραν πολλάκις στο προσκήνιο του διαλόγου για το κυπριακό. Πιστεύετε, με βάση την εμπειρία σας, στην προοπτική εξεύρεσης βιώσιμης και λειτουργικής λύσης στα πλαίσια των υπό εξέλιξη συνομιλιών;
Η προοπτική για εξεύρεση βιώσιμης και λειτουργικής λύσης στα πλαίσια των υπό εξέλιξη συνομιλιών δεν είναι καλή. Δεν λέω ότι δεν θα βρεθεί «λύση» αλλά λέω ότι η λύση θα είναι κακή. Σίγουρα δεν θα είναι δίκαιη όπως το ΑΚΕΛ υποστηρίζει και σίγουρα δεν θα είναι βιώσιμη, δεδομένου ότι δεν θα είναι λειτουργική. Εχω την εντύπωση ότι όταν κάποιοι μιλούν για αλήθειες στο κυπριακό και ότι πρέπει επιτέλους οι πολιτικοί να πουν την αλήθεια στον κυπριακό λαό, εννοώντας ότι λίγο ή πολύ θα πρέπει να δεχθούμε τα τετελεσμένα της εισβολής και κατοχής και να τα νομιμοποιήσουμε μέσα από μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, δεν λέν την αλήθεια στον λαό. Πιστεύω ότι η πραγματική αλήθεια είναι ότι η Τουρκία θεωρεί την λύση του κυπριακού σήμερα στην βάση του Σχεδίου Ανάν V+ σαν ένα ακόμη σταθμό στην μακρά πορεία διεκδίκησής της για έλεγχο ολόκληρης της Κύπρου. Αυτή είναι η πραγματική αλήθεια την οποία θα πρέπει να αναγνωρίσει η πολιτική ηγεσία μας. Η ψευδαίσθηση ότι με τις υποχωρήσεις και κατολισθήσεις που έγιναν από το 1974 μέχρι σήμερα θα εξευμενιστεί ο μινώταυρος της εισβολής και της κατοχής που ονομάζεται Τουρκία, θα μας οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στο νέο σταθμό για τον οποίο η Διεθνής Κοινότητα (Αμερική-Αγγλία) πιέζει το 2010. Ο νέος αυτός σταθμός θα είναι η αφετηρία για την Τουρκία του πλήρους ελέγχου της Κύπρου, με στόχο ουσιαστικά την ενσωμάτωσή της, αν όχι άμεσα στην τουρκική επικράτεια, έμμεσα με την δημιουργία μιας νέας κατάστασης πραγμάτων στην Κύπρο, η οποία ουσιαστικά θα τελεί υπό τον έλεγχο της Άγκυρας. Η Τουρκία θα επιδιώξει την νομιμοποίηση του ψευδοκράτους στα μάτια της Διεθνούς Κοινότητας, μέσα όμως από την προτεινόμενη λύση και, στην συνέχεια, την διατήρηση στην Κύπρο μιας μακράς και παρατεταμένης συνταγματικής και πολιτικής κρίσης, η οποία θα εξουδετερώσει τα προσκόμματα της Κύπρου στην ενταξιακή πορεία της. Θα της εξασφαλίσει επίσης τον έλεγχο της οικονομικής ζώνης της Κύπρου την οποία εντάσσει στην οικονομική ζώνη των ακτών της Τουρκίας και θα οδηγήσει την κυπριακή οικονομία και κοινωνία σε μαρασμό και ουσιαστική ανυπαρξία σε τέτοιο βαθμό που οι αποφάσεις για την Κύπρο θα λαμβάνονται ουσιαστικά στην Άγκυρα.
Ο στόχος της Τουρκίας είναι με αυτό τον τρόπο η «ολοκληρωτική κατάληψή της» και το Ανάν V+, το οποίο προτείνει και θα πεισθεί η Διεθνής Κοινότητα ότι πρέπει να δεχθούμε, οδηγεί σε αυτή την κατεύθυνση. Αρα δεν λεν την αλήθεια οι πολιτικοί στην Κύπρο όταν ισχυρίζονται ότι υπάρχει δυνατότητα μέσα από την διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία να βρεθεί λύση του κυπριακού. Η πραγματική αλήθεια είναι ότι η Τουρκία έχει μακροπρόθεσμες βλέψεις για τον ολοκληρωτικό έλεγχο όλης της Κύπρου και μέχρι που να αλλάξει η νοοτροπία αυτή και η πολιτική αυτή της Άγκυρας δεν μπορούμε να μιλούμε ουσιαστικά για δίκαιη, ούτε για λειτουργική, ούτε και για βιώσιμη λύση του κυπριακού.
Οι θιασώτες των δύο κρατών στην Κύπρο θα πρέπει να αντιληφθούν ότι το θέμα δεν είναι απλώς να στήσουμε ένα διαχωριστικό τοίχο μεταξύ βορρά και νότου και ας κάνουν ότι θέλουν στο βορρά και εμείς στο νότο, διότι στην πραγματικότητα ούτε αυτό δεν θα το επιτρέψει να γίνει η Τουρκία γιατί δεν ενδιαφέρεται για λύση δύο ανεξάρτητων κρατών αλλά ενδιαφέρεται για μια «λύση», μη λύση η οποία θα καταρρεύσει και θα της επιτρέπει το συνεχή και διαρκή έλεγχο ολόκληρης της Κύπρου.
Η πρόσφατη ομόφωνη απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου (18/9/2009) θεωρείται κομβικής σημασίας, εξαιτίας της δυσκολίας επίτευξης ομοφωνίας σε αυτό το επίπεδο, αλλά και της πολιτικής και ηθικής δέσμευσης που αυτή συνεπάγεται για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Πώς την αξιολογείτε; Πιστεύετε ότι συνάδει με τα μέχρι τούδε συμφωνηθέντα επι του κυπριακού από τον νυν Πρόεδρο;
Η απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου ήταν μια έξυπνη πολιτική μανούβρα του Προέδρου Χριστόφια και του ΑΚΕΛ. Τους τελευταίους μήνες, ιδιαίτερα μετά την διαρροή των εγγράφων Ντάουνερ, απεκαλύφθησαν οι αδυναμίες τόσο της Ομάδας Ντάουνερ-Πάσκοου, αλλά και της δικής μας πολιτικής ηγεσίας. Κατέστη ξεκάθαρο από τα έγγραφα ότι η ομάδα Ντάουνερ-Πάσκοου δουλεύει στην βάση σχεδίου Ανάν V+, δηλαδή για ένα σχέδιο πιο προχωρημένο από το Ανάν V και προς την κατεύθυνση αυτή επιστράτευσε και παράγοντες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την επεξεργασία μόνιμων αποκλίσεων που θα κατοχυρώσουν την διζωνικότητα όπως την ερμηνεύουν οι Τούρκοι: Δηλαδή εθνικό περιουσιακό ξεκαθάρισμα και εθνικό ξεκαθάρισμα πληθυσμών με εγγυημένες εσαεί, περιουσιακές και πληθυσμιακές πλειοψηφίες των Τούρκων στον Βορρά και των Ελλήνων στον Νότο. Είναι για αυτό τον λόγο που ο Οργανισμός, διά της ομάδας Πάσκοου-Ντάουνερ, επεξεργάζονται την ετοιμασία πρόσθετης Συνθήκης Προσαρμογής την οποία επιθυμούν να επισυνάψουν στο Πρωτόκολλο 10 που καθορίζει στην Συνθήκη Ενταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας για το πώς θα ενταχθεί και το κατεχόμενο μέρος της Κύπρου στο Κοινοτικό Κεκτημένο. Αντί δηλαδή ο στόχος του ΟΗΕ να παραμένει η εξεύρεση μιας λύσης σύμφωνα με τις αρχές του Χάρτη και της Παγκόσμιας Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ο Οργανισμός προχωρεί σε μεροληπτική στάση υπέρ της περαιτέρω παραχώρησης εκ μέρους της ελληνοκυπριακής πλευράς αποκλίσεων από τον Καταστατικό Χάρτη και την Παγκόσμια Διακήρυξη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η δημιουργία κακού κλίματος για την κυβέρνηση και τον Πρόεδρο Χριστόφια μετά την διαρροή των εγγράφων εντατικοποίησε και την ένταση μεταξύ και των συγκυβερνώντων κομμάτων και για να εκτονωθεί αυτή η κατάσταση και να ανατραπεί το δυσάρεστο κλίμα τροχιοδρομήθηκε η απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου σαν πολιτική διακήρυξη στην βάση της οποίας θα μπορούσε τόσο ο Πρόεδρος Χριστόφιας όσο και ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Μάριος Κάρογιαν να «τσιμεντώσουν» την συνεργασία τους, τραβώντας το χαλί κάτω από τα πόδια όλων αυτών που άσκησαν κριτική για τους χειρισμούς τους μέχρι σήμερα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εντάχθηκε βεβαίως και η ΕΔΕΚ, με αποτέλεσμα η συγκυβέρνηση να πανηγυρίζει για μια ισχυρή απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου η οποία καμία σχέση όμως δεν έχει με την πραγματικότητα και τις δεσμεύσεις Χριστόφια στο κυπριακό. Από την άλλη και ο Δημοκρατικός Συναγερμός είχε κάθε λόγο να πανηγυρίζει για μια γενικόλογη απόφαση η οποία δεν προσθέτει τίποτε ουσιαστικά στην ουσία του θέματος, αλλά δικαιώνει τον ΔΗΣΥ ότι μέσα από τις εντατικές συνεδριάσεις του Εθνικού Συμβουλίου διαπιστώθηκαν συγκλίσεις όσον αφορά στους περαιτέρω χειρισμούς. Είναι για αυτό τον λόγο που ανέδειξε την σημασία που έχει η πιο συχνή ενημέρωση, αλλά και ανταλλαγή απόψεων μεταξύ του Προέδρου και των μελών του Εθνικού Συμβουλίου. Η απόφαση προσέφερε για όλους κάτι, εκτός για την ουσία του κυπριακού προβλήματος.
Πώς είναι δυνατόν ο Πρόεδρος Χριστόφιας να δέχεται την νομιμοποίηση 50.000 εποίκων και την εκ περιτροπής Προεδρία και να βγαίνει απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου με την οποία όλοι να συμφωνούν;
Η απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια πολιτική πράξη σε μια δεδομένη στιγμή εκτόνωσης πολιτικών πιέσεων για τους χειρισμούς του Προέδρου Χριστόφια και των σχέσεών του με το ΔΗΚΟ. Τίποτα περισσότερο.
Εξάλλου εάν η οποιαδήποτε απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου ήταν σοβαρή δεν θα ανακοινώνετο. Είναι πρωτάκουστο αποφάσεις για το εθνικό θέμα να εκδίδονται υπό μορφή κομματικών ανακοινωθέντων για τις αρχές λύσης του κυπριακού ή και για τους περαιτέρω χειρισμούς και οι οποίες ούτως ή άλλως δεν συνάδουν με τους μέχρι τούδε χειρισμούς. Θα θεωρούσα σοβαρή την οποιαδήποτε απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου εκείνη η οποία δεν θα ανακοινώνετο. Το γεγονός και μόνο ότι η πολυήμερη συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου τελείωσε με πανηγυρισμούς και ανακοινωθέντα αποδεικνύει τα όσα λέω πιο πάνω.
Τελευταία παρατηρείται εντατικοποίηση των προσπαθειών διασαφήνισης του περιεχομένου της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας.
Σε ποιο βαθμό είναι εφικτό να καταλήξουμε σε ένα κοινώς αποδεκτό περιεχόμενο, απαλλαγμένο από την φιλοσοφία του απορριφθέντος σχεδίου Ανάν;
Δεν υπάρχει περίπτωση να καταλήξουμε σε ένα κοινά αποδεκτό περιεχόμενο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας χωρίς να προβούμε σε περαιτέρω παραχωρήσεις. Το Σχέδιο Ανάν V+ είναι για τους Τούρκους στο τραπέζι σαν εφαλτήριο των προτάσεών τους και για την δική μας πλευρά, τουλάχιστον, τροφή για σκέψη. Π.χ. όταν εισηγούμαστε εκ περιτροπής προεδρία αντλούμε από το Σχέδιο Ανάν V ενώ οι Τούρκοι στηρίζονται σε αυτό. Όταν προτείνει η δική μας πλευρά νομιμοποίηση των 50.000 εποίκων εις απάντηση της κριτικής η ηγεσία του ΑΚΕΛ επικαλείται προηγούμενη συμφωνία για το Σχέδιο Ανάν V στο θέμα αυτό από δικής μας πλευράς. Όταν η δική μας πλευρά εισηγείται στα θέματα της εξωτερικής πολιτικής και Ευρωπαϊκής Ενωσης ουσιαστικά συμφωνία των δύο Συνιστώντων Κρατών και ρήτρες διαιτησίας όπου υπάρχει διαφωνία αντλεί από το Σχέδιο Ανάν V ιδέες και παραλλαγές. Το ίδιο και για τα θέματα της οικονομίας. Συνεπώς, το Σχέδιο Ανάν V, με τον άλφα ή βήτα τρόπο, είναι στο τραπέζι. Απλώς η δική μας πλευρά δεν θέλει, για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας επειδή το σχέδιο Ανάν V απερρίφθη, να το δεχθεί. Οι Τούρκοι όμως και αυτοί δεν θέλουν, για να βοηθήσουν την επίτευξη λύσης με βάση το Σχέδιο Ανάν V, να το επικαλούνται. Η προοπτική λοιπόν για να καταλήξει κανείς σε κοινό περιεχόμενο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, δηλαδή ένα συνιστόν κράτος στον βορρά με περιουσιακή και πληθυσμιακή καθαρότητα των Τούρκων και ένα αντίστοιχο των Ελλήνων στον νότο, είναι εφικτή εάν δεχθούμε μόνο την αρχή της διζωνικότητας όπως την επιδιώκουν οι Τούρκοι.
Ο σάλος που δημιουργήθηκε πρόσφατα για τα έγγραφα που είδαν το φως της δημοσιότητας και τα οποία καθιστούν αμφίβολη την αμεροληψία του κ. Αλεξάντερ Ντάουνερ έχει ανακινήσει το ζήτημα της αξιοπιστίας του ΟΗΕ. Υπάρχουν τρόποι να διασφαλίσουμε την μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα των διεθνών οργανισμών και του διεθνούς δικαίου έναντι των επιρροών των μεγάλων δυνάμεων; Ή μήπως δικαιώνεται η άποψη που υποστηρίζει ότι η αδυναμία μας θα πρέπει να μας οδηγήσει σε ένα οδυνηρό συμβιβασμό, με τον οποίο θα απεμπολούμε ουσιώδη κεκτημένα;
Δυστυχώς η Γραμματεία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, όπως προκύπτει από τα έγγραφα Ντάουνερ που διέρρευσαν και όπως ανέφερα πιο πάνω, δεν βοηθά εποικοδομητικά στην λύση του κυπριακού. Μέσα από τα έγγραφα προκύπτει ότι θα αναμένουμε Σχέδιο πολύ πιο κοντά στις Τουρκικές θέσεις και ότι θα χρησιμοποιηθούν όλα τα μέσα εκβιασμών για να προβεί η δική μας πλευρά σε περαιτέρω παραχωρήσεις. Είναι για αυτό τον λόγο που αναμένω μέχρι τον Δεκέμβριο, όπως τουλάχιστον προδιαγράφεται από τα έγγραφα που διέρρευσαν, πίεση για το θέμα της μη ανανέωσης της UNFICYP στην δική μας πλευρά. Επιπρόσθετα, ήδη άρχισαν οι πιέσεις με διάφορες δηλώσεις αξιωματούχων του Οργανισμού, όπως και του Ντάουνερ, για «τελευταία ευκαιρία» και περαιτέρω ότι η Διεθνής Κοινότητα θα εγκαταλείψει την λύση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας για να τελειώσει ουσιαστικά το κυπριακό πρόβλημα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η αποχώρηση του Ντάουνερ μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου από το κυπριακό. Δυστυχώς οι κύκλοι οι οποίοι διαδραματίζουν ρόλο στο ΟΗΕ για την διαπραγμάτευση για την λύση του κυπριακού εξυπηρετούν πρωτίστως τα γεωστρατηγικά συμφέροντα τρίτων στην περιοχή και, αντί η διαμεσολάβησή τους να εδράζεται στην βάση των αρχών του Διεθνούς Δικαίου του Καταστατικού Χάρτη της Παγκόσμιας Διακήρυξης, προφανώς εδράζεται σε άλλους παράγοντες. Δυστυχώς έχουν σαν σύμμαχούς τους τα λάθη της δικής μας πλευράς και του παρελθόντος και ορισμένες αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και εκθέσεις ή και σχέδια λύσης του κυπριακού που υποβλήθηκαν στο παρελθόν, με την πιο σημαντική αφετηρία τις Ιδέες Γκάλι και την πλέον προχωρημένη μορφή τους τα Σχέδια Ανάν.
Επιπρόσθετα δίδουμε την εντύπωση, τουλάχιστον κάποιοι πολιτικοί, ότι αυτή την φορά είναι εφικτή η λύση και ότι το ΟΧΙ του 2004 θα μετατραπεί σε ηχηρό ΝΑΙ. Δημιουργήθηκε η εντύπωση στην Διεθνή Κοινότητα ότι είναι εφικτή η λύση πολύ σύντομα. Πρόσφατες δηλώσεις του Προέδρου Χριστόφια και η απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου ερμηνεύονται από την Διεθνή Κοινότητα σαν μια προσπάθεια εξουδετέρωσης των αντιδράσεων που δημιουργήθηκαν στο εσωτερικό από τα διαρρεύσαντα έγγραφα Ντάουνερ, τα οποία συνθέτουν μια εικόνα συνομωσίας σε βάρος της Κύπρου, και σαν μια προσπάθεια εκτόνωσης της εσωτερικής πολιτικής κατάστασης. Παράλληλα, η εμπλοκή δυστυχώς της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιορίζεται σε τεχνοκρατικό επίπεδο, με αντιπρόσωπο της Κομισιόν η οποία παραδοσιακά κάθε άλλο παρά θετική ήταν για λύση που να εδράζεται στις αρχές της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Από την δεκαετία του ‘90 τουλάχιστον, όταν το ΔΕΚ συζητούσε θέμα εξαγωγών εσπεριδοειδών από τα κατεχόμενα, η θέση της Κομισιόν στο Δικαστήριο ήταν άκρως αρνητική και λίγο ή πολύ ζητούσε την αναγνώριση των πιστοποιητικών του ψευδοκράτους και την αναγνώριση του απευθείας εμπορίου και εξαγωγών από το ψευδοκράτος στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Εκτοτε και παραδοσιακά, τόσο η Νομική Υπηρεσία της Κομισιόν όσο και διάφοροι Κομισάριοι, κάθε άλλο παρά φρουροί της Ευρωπαϊκής νομιμότητας υπήρξαν και με κάθε ευκαιρία επιδιώκουν την αναγνώριση του απευθείας εμπορίου και φόρμουλες για μόνιμες αποκλίσεις από το κοινοτικό κεκτημένο, οι οποίες βεβαίως θα αναβαθμιστούν σε πρωτογενές δίκαιο με την υπογραφή από τους 27 νέας «Συνθήκης Προσαρμογής» των όρων ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας με τον νέο σχέδιο λύσης του κυπριακού. Δεν θεωρώ επιτυχία την εμπλοκή του κ. Μάουρερ στο κυπριακό. Το κατ’ εξοχή πολιτικό σώμα για την λήψη πολιτικών αποφάσεων δεν είναι η Κομισιόν αλλά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο δεν εκπροσωπείται στις συνομιλίες που διεξάγονται και, συνεπώς, δεν αναμένω να ανατραπεί προσπάθεια εξεύρεσης φόρμουλας αποκλίσεων από το Κοινοτικό Κεκτημένο.
Όλα αυτά βεβαίως δεν μπορεί να μας οδηγήσουν σε «αυτοκτονία», δηλαδή σε αποδοχή του ούτω καλούμενου οδυνηρού συμβιβασμού. Η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση υπήρξε μια τεράστια επιτυχία, την οποία δεν μπορούμε να απεμπολήσουμε ούτε και να την διαπραγματευθούμε, αλλά αντίθετα να την χρησιμοποιήσουμε με τον κατάλληλο τρόπο για να πετύχουμε στην άσκηση επιρροής στην Τουρκία για να προβεί σε υποχωρήσεις από τις αδιάλλακτες από το 1974 -τουλάχιστον- και έπειτα θέσεις της.
Και μια ερώτηση για την προσωπική σας πολι-τική πορεία. Η απόφασή σας να συνεργαστείτε με τον ΔΗΣΥ και τον πρόεδρο του κ. Νίκο Αναστασιάδη προκάλεσε ερωτηματικά ως προς την συμβατότητα των απόψεών σας στο κυπριακό και τον εν λόγω πολιτικό χώρο. Σήμερα, αρκετούς μήνες μετά, αισθάνεστε δικαιωμένος από την απόφασή σας αυτή;
Οσοι παρακολουθούν τις δημόσιες παρεμβάσεις μου, αρθρογραφία και συνεντεύξεις, γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν υπήρξε η παραμικρή αλλαγή των θέσεων και των απόψεών μου. Η απόφασή μου να δεχθώ πρόσκληση του ΔΗΣΥ να συμμετάσχω στο Προεδρικό Συμβούλιο και σε Επιτροπές επεξεργασίας νομικών πτυχών της λύσης έγινε στην βάση της διατήρησης των θέσεων και των απόψεών μου. Ο ΔΗΣΥ είναι ένα Κόμμα το οποίο και σε επίπεδο ηγεσίας αλλά πολύ περισσότερο σε επίπεδο μελών και ψηφοφόρων δέχεται την διαφορετικότητα της άποψης, σε αντίθεση προφανώς με κάποια άλλα κόμματα. Δεν παραγνωρίζω το γεγονός ότι ηγετικά στελέχη που διαφώνησαν βρίσκονται εκτός του ΔΗΣΥ σήμερα και αυτό είναι ένα αρνητικό στοιχείο, κατά την άποψή μου, αλλά από την άλλη δεν μπορεί να αγνοήσει κανείς και το γεγονός ότι, ενώ η πολιτική ηγεσία του ΔΗΣΥ με τον ιδρυτή του Γλαύκο Κληρίδη αποφάσισαν να συστήσουν την αποδοχή του Σχεδίου Ανάν V, η συντριπτική πλειοψηφία του κόμματος δεν στήριξε την απόφαση αυτή.
Συνεπώς μπορώ να πω αισθάνομαι δικαιωμένος από την απόφασή μου η, οποία λήφθηκε στις τελευταίες Προεδρικές εκλογές όταν το Ευρωπαϊκό Κόμμα, στο οποίο συμμετείχα, πήρε την απόφαση να μη στηρίξει ούτε τον έναν ούτε τον άλλο υποψήφιο, απόφαση με την οποία διαφώνησα καθότι πίστευα ότι θα οδηγούσε με μαθηματική ακρίβεια στην εκλογή του κ. Χριστόφια στην Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πιστεύω ότι μέσα από τον χώρο του ΔΗΣΥ, διατηρώντας την διαφορετικότητα της άποψής μου, μπορώ να προσφέρω πολύ περισσότερα παρά μέσα από ένα μικρό κομματικό χώρο με τον οποίο διαφώνησα σε κεφαλαιώδες θέμα αυτό των προεδρικών εκλογών. Ηδη έχω δώσει αρκετές συμβουλές, έστω και αν δεν ακολουθούνται, στον Πρόεδρο του ΔΗΣΥ, για τις προτάσεις οι οποίες ανταλλάγησαν και ποιες θα πρέπει είναι οι θέσεις της δικής μας πλευράς.
Να υπενθυμίσω ότι όταν ο τέως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Τάσσος Παπαδόπουλος δέχθηκε την επιδιαιτησία και δημοψήφισμα τον Φεβρουάριο του 2004 μου ζήτησε να συμμετάσχω στην Επιτροπή Σύνταξης του Συντάγματος του Ελληνοκυπριακού Συνιστώντος Κράτος. Παρόλον ότι διαφωνούσα ασφαλώς, όπως και ο ίδιος, με το Ανάν V και την φιλοσοφία του, συμμετείχα στην Επιτροπή αυτή γιατί πιστεύω ότι καθήκον ενός πολιτικού νομικού είναι να βοηθήσει τον τόπο του. Με την άρνηση και αποχή δεν βοηθάς, αλλά βοηθάς με την ενεργώ συμμετοχή. Μπορώ να πω ότι οι απόψεις μου, οι οποίες εξάλλου είναι γνωστές, τυγχάνουν ευρείας αποδοχής, σεβασμού και εκτίμησης τόσο στον ΔΗΣΥ, αλλά και σε άλλους χώρους, γιατί προσπαθώ να είναι τεκμηριωμένες. Μόνο κάποιοι οι όποιοι ενεργούν συναισθηματικά ή και άλλοι κακόπιστα, ασκώντας μυωπική κριτική, δεν μπορούν να αντιληφθούν τη σημασία της κίνησης και τις συνέπειές της.