Πολλοί τον χαρακτηρίζουν ως το “παιδί” του Νίκου Κουτσού αφού προέρχεται από την “σχολή” πολιτικής σκέψης των Νέων Οριζόντων όπου διετέλεσε και Βουλευτής του Κόμματος. Εντούτοις φαίνεται ότι η χημεία στο μετέπειτα Ευρωπαϊκό Κόμμα δεν έδεσε και δεν πέτυχε…και όπως εξηγεί ο ίδιος αποχώρησε αφού διαφώνησε με την επιλογή του Ευρωπαϊκού Κόμματος στις Προεδρικές εκλογές. Ο Δρ. Χρίστος Κληρίδης, αριστίνδην – σήμερα – υποψήφιος του Δημοκρατικού Συναγερμού μας μιλά για το Κυπριακό για την έννοια της διζωνικότητας και για την νομική πτυχή του προβλήματος.
“…δεν αισθάνομαι ότι βρίσκομαι σε ένα αλλόκοτο χώρο. Από τότε που στήριξα την υποψηφιότητα του Ιώαννη Κασουλίδη, στη συνέχεια σαν μέλος του Προεδρικού Συμβουλίου και τώρα σαν Αριστίνδην Υποψήφιος του ΔΗΣΥ διατήρησα δημόσια τις θέσεις μου και τη διαφορετικότητα της άποψης”.
Η αλήθεια είναι ότι έχω ακούσει αρκετά για εσάς ….. κυρίως θετικά και το πιο ενδιαφέρον – και το οποίο μου κέντρισε το ενδιαφέρον για να προχωρήσω σε αυτή την συνέντευξη – είναι το γεγονός ότι πολλοί σας χαρακτηρίζουν ως ένα από τους άριστους γνώστες του κυπριακού. Τελικά τι είναι αυτό που έχει σημασία: οι έννοιες ή το περιεχόμενο; Διζωνικότητα ή ομοσπονδία; και πάλι … δεν είναι γενικευμένη έννοια; Από αρχίζουν και που σταματούν τα όρια;
Υποστηρίζω λύση ανεξάρτητα της ονοματολογίας η οποία θα σέβεται τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, το κοινοτικό κεκτημένο και το Διεθνές Δίκαιο. Δεν υπάρχει στο Συνταγματικό Δίκαιο, Διζωνική, Δικοινοτική Ομοσπονδία . Πρόκειται για μια καθαρά πολιτική ορολογία. (α) Δυστυχώς όταν οι Τούρκοι ομιλούν περί Διζωνικής, Δικοινοτικής Ομοσπονδίας εννοούν στην πραγματικότητα συνομοσπονδία. Δηλαδή δύο κράτη τα οποία θα συνεργάζονται για την διαχείριση κάποιων κοινών στόχων τα οποία όμως στην πραγματικότητα θα είναι διεθνώς αναγνωρισμένα και τα οποία θα ζουν πλάι – πλάι και συνεταιρικά. Με δεδομένο ότι δεν υπάρχει αποδεκτή συνταγματική ορολογία της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας , αδίκως η δική μας πλευρά έχει εγκλωβισθεί σε ονοματολογίες και συνθήματα .Η ίδια η Τουρκία δια μέσω του Ψευδοκράτους της ούτω καλούμενης «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου» με την ανακήρυξη του ψευδοκράτους έχει αποκηρύξει τις οποιεσδήποτε προηγηθείσες συμφωνίες κορυφής. Όταν ακόμα και μεταγενεστέρως οι Τάσος Παπαδόπουλος και Δημήτρης Χριστόφιας επαναβεβαίωσαν την λύση της Διζωνικής, Δικοινοτικής Ομοσπονδίας δεν δόθηκε περιεχόμενο στην λύση αυτή, και είναι για αυτό που σήμερα σχεδόν 40 χρόνια μετά την εισβολή εξακολουθούμε να μην μπορούμε να βρούμε κοινή συνισταμένη. Οι Ταλάτ και ΄Ερογλου υπέβαλαν πρόσφατα προτάσεις συνομοσπονδιακού χαρακτήρα. Μπορεί να συζητούμε για λύση Διζωνικής, Δικοινοτικής Ομοσπονδίας στα επόμενα 60 χρόνια και ουσιαστικά να είμαστε εκεί που ξεκινήσαμε. Είναι εντελώς θεωρητική και ακαδημαϊκή πλέον η συζήτηση. Ενόσω και εφόσον η Τουρκία δεν απεφάσισε ότι δεν μπορεί να διατηρεί στρατεύματα κατοχής στην Κύπρο κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου, και εφόσον αρνείται να κατανοήσει ότι ουδέποτε θα γίνει αποδεκτή από την δική μας πλευρά η νομιμοποίηση της κατοχής δεν πρόκειται να υπάρξει λύση του Κυπριακού Προβλήματος. (β) Η πρώτη φορά κατά την οποία δόθηκε συγκεκριμένο περιεχόμενο στην προτεινόμενη λύση του Κυπριακού από τον Γ.Γ του Οργανισμού Η.Ε ήταν με το σχέδιο Ανάν το 2004 το οποίο γνωρίζετε πολύ καλά ότι απερρίφθη από την συντριπτική πλειοψηφία του Κυπριακού λαού. Απερρίφθη και από την συντριπτική πλειοψηφία των υποστηρικτών του ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ όπως διαπιστώνεται εξάλλου μέσα από τις δημοσκοπήσεις.
Συνεπώς το ερώτημα το οποίο τίθεται, κατά πόσον δηλαδή είναι εφικτή αλλά και συνετή αλλαγή της μορφής λύσης προϋποθέτει απάντηση στο ερώτημα που θέτει ποια είναι η μορφή της λύσης και τι εννοούμε με Διζωνική, Δικοινοτική Ομοσπονδία. Πρέπει να ξεφύγουμε από την ονοματολογία, από την αοριστολογία και την θεωρία. Το ζητούμενο είναι μια λύση η οποία θα σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα των πολιτών της , θα συνάδει πλήρως με το διεθνές δίκαιο και το ευρωπαϊκό κεκτημένο, θα είναι δίκαιη, λειτουργική και απαραίτητα βιώσιμη. Από εκεί και πέρα ονομάστε την ότι θέλετε. Πιστεύω ότι η δική μας πλευρά δεν έχει ακόμη καταλήξει σε κοινή συνισταμένη.
Αρα τι πάει λάθος με τους χειρισμούς Χριστόφια; είναι διαδικαστικό το πρόβλημα ή ζήτημα ουσίας;
Όπως προσπάθησα να εξηγήσω πιο πάνω επειδή δεν υπάρχει αναγνωρισμένο συνταγματικό σύστημα Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας διεθνώς ο καθένας μπορεί να δίδει το δικό του περιεχόμενο στην πολιτική αυτή ορολογία. Μέχρι στιγμής μετά από τόσα χρόνια διαλόγου δηλαδή από το 1974 κοντεύουμε να κλείσουμε 37 περίπου χρόνια άλλα εννοούν οι Τούρκοι και άλλα η δική μας πλευρά. Το χειρότερο δε είναι ότι στη δική μας πλευρά δεν συμφωνούμε καν σε ενιαίο περιεχόμενο της ΔΔΟ. Νομίζω υπάρχουν τόσες ΔΔΟ όχι μόνο όσες όσα Κόμματα αλλά και όσοι παράγοντες και στελέχη Κομμάτων.
Το θέμα είναι και ουσίας και διαδικασίας. Διαδικασίας υπό την έννοια ότι αν δεν υπάρξει κοινή συνισταμένη στο περιεχόμενο της λύσης δεν υπάρχει λόγος και δεν μπορεί κάποιος να συζητά.
Απεδείχθη ότι οι Τούρκοι ουσιαστικά ενδιαφέρονται για δύο κράτη ενώ η δική μας πλευράς προσπαθεί να δώσει κάποιου είδους αυτόνομη περιοχή στους Τ/Κ μέσα στο πλαίσιο του τι αποκαλεί Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία. Όμως η δική μας πλευρά ξέφυγε παντελώς από την Δικοινοτική Ομοσπονδία που ξεκίνησε για την οποία κάποιες πρακτικές δυσκολίες έπρεπε να αντιμετωπιστούν και η οποία θα διέθετε ισχυρά κεντρική κυβέρνηση στην οποία σίγουρα η πλειοψηφία αναμένετο ότι θα μπορούσε να παίρνει τις κύριες αποφάσεις, σε μια κατάσταση όπου βρισκόμαστε ένα βήμα πριν από την νομιμοποίηση των αποτελεσμάτων της εισβολής και της κατοχής μέσα από το ούτω καλούμενο πλαίσιο της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας.
Δεν συμφωνώ με τους χειρισμούς Χριστόφια από τότε που ανέλαβε την εξουσία με την στήριξη του ΔΗΚΟ. Στην πραγματικότητα μπήκε σε ένα διάλογο προσφέροντας εκ νέου άλλοθι στην Τουρκία για τη συνέχιση του διαλόγου χωρίς να βεβαιωθεί ότι οι παλαιές γνωστές θέσεις της για συνεταιρισμό δύο κρατών πλάι-πλάι δεν είχαν αποκηρυχθεί.
Πέραν όμως τούτου προχώρησε ο ίδιος σε παραχωρήσεις οι οποίες πολύ φοβούμαι θα μας μείνουν και που αφορούν την μονομερή και χωρίς ανταλλάγματα παραχώρηση 50.000 εποίκων, την εκ περιτροπής προεδρία με σταθμισμένη ψήφο και η οποία προεδρία έχει εκτελεστικές εξουσίες, την νομιμοποίηση του χρήστη διά της παροχής της δυνατότητας τιτλοποίησης σε βάρος ελληνοκυπρίων ιδιοκτητών και την αποενεχοποίηση της Τουρκίας σε σχέση με την καταβολή των μέχρι σήμερα αποζημιώσεων για απώλεια χρήσης.
Περαιτέρω έκαμε συμφωνία μαζί με την Αγγλική κυβέρνηση για το θέμα των Βάσεων και πάλι εντελώς αχρείαστα γιατί κατά τη γνώμη μου αφαίρεσε ένα πολύ σημαντικό διαπραγματευτικό χαρτί που θα ασκούσε πίεση και επιρροή.
Απέφυγε επίσης να διορίσει κατά τη γνώμη μου ικανή ομάδα διαπραγμάτευσης ενισχύοντας την και διερευνώντας την με αποτέλεσμα να έχουμε μεταξύ άλλων παρερμηνεία του τι ακριβώς προνοεί η απόφαση του ΕΔΑΔ στη Δημόπουλος το 2010.
Επιπρόσθετα δεν πέτυχε τις απαραίτητες συμμαχίες με τον Γαλλογερμανικό άξονα για να ενισχύσει τη διαπραγματευτική μας θέση και επιπρόσθετα εμμένει να έρχεται σε σύγκρουση με αυτόν σε σχέση με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Αλλα λέει αυτός ο άξονας και άλλα λέμε εμείς
Κατά τη γνώμη μου επίσης απεμάκρυνε πλήρως την Ελλάδα από το παιχνίδι η οποία έχει υποταχθεί πλήρως στο ρόλο του παρατηρητή και αρνείται πεισματικά να αναθεωρήσει πάγιες θέσεις του ΑΚΕΛ έναντι στο Συνεταιρισμό για την ειρήνη αφήνοντας έτσι την Κύπρο εκτός του αμυντικού σχεδιασμού στη Ευρώπη και επιτρέποντας την Τουρκία να μονοπωλεί στο ΝΑΤΟ.
Καθημερινά – όλο και εντονότερα – βιώνουμε μια μετάλλαξη του Κυπριακού από αμιγώς πολιτικό πρόβλημα σε οικονομικό και κοινωνικοπολιτικό; Είναι επικίνδυνη μια τέτοια μετάλλαξη ;
Δυστυχώς επικρατεί κάποια άποψη ότι το θέμα είναι λίγο από όλα και νομικό. Επεκράτησε επίσης η άποψη ότι στην πραγματικότητα σχετίζεται με θέματα καπιταλισμού και της αλληλεγγύης μεταξύ των εργαζομένων ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων οι οποίοι είναι τα θύματα ενός ταξικού ιμπεριαλιστικού νεοφιλελεύθερου καπιταλιστικού αγώνα που λίγο ή πολύ επέβαλε τη σημερινή κατάσταση στην Κύπρο.
Αν μισό αιώνα Κυπριακής Δημοκρατίας δεν μπορέσαμε να καταλάβουμε τις επιδιώξεις της Τουρκίας και της Αγγλίας στην Κύπρο πολύ φοβούμαι ότι ουδέποτε θα κατανοήσουμε τα βαθύτερα αίτια του κυπριακού προβλήματος. Στην Κύπρο έχουν στρατηγικά συμφέροντα Αγγλοαμερικάνοι και Τουρκία τα οποία αρνούμαστε να αναγνωρίσουμε και να τα χειριστούμε ανάλογα με τις απαραίτητες συμμαχίες ιδιαίτερα από τη στιγμή που ενταχθήκαμε από το Μάιο του 2004 στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Δεν έγιναν τομές και παραπέμπουμε από χρόνο σε χρόνο με διαιώνιση του προβλήματος το οποίο αφήσαμε κατά αποκλειστικότητα στα χέρια της Γραμματείας του ΟΗΕ η οποία όμως μας έφερε και το Σχέδιο Ανάν. Από εκεί και πέρα προσπαθούμε πυροσβεστικά κάθε φορά ενώ τρέχουν οι εξελίξεις να αντικρούσουμε σχέδια της Γραμματείας επικαλούμενοι μάλιστα τη βοήθεια Ρωσίας-Γαλλίας και Κίνας με τις οποίες όμως χώρες δεν καταφέρουμε να συμπτύξουμε στρατηγικές συμφωνίες οι οποίες θα αποδώσουν καρπούς.
Πολλοί λένε ο Χρίστος ο Κληρίδης «δεν σεβάστηκε» το παρελθόν του και μεταπήδησε από τους Νέους Ορίζοντες στο Συναγερμό. Παρόλα αυτά διακρίνω σταθερότητα στις ιδεολογικές καταβολές. Τι πήγε στραβά;
Νομίζω δεν τίθεται θέμα μεταγραφής από τους Νέους Ορίζοντες στο Συναγερμό. Οι Νέοι Ορίζοντες σαν Κόμμα εξέπνευσαν μετά το δημοψήφισμα με τη σύσταση και δημιουργία του Ευρωπαϊκού Κόμματος από το οποίο παραιτήθηκα διαφωνώντας με τη επιλογή του Ευρωπαϊκού Κόμματος στις τελευταίες Προεδρικές Εκλογές «ούτε τον ένα ούτε τον άλλο».
Στήριξα την υποψηφιότητα Γ. Κασουλίδη έστω και αν διαφωνούσα για τις θέσεις του την περίοδο του Σχεδίου Ανάν και για το κυπριακό. Στη συνέχεια λειτούργησα και ενήργησα από 3ετίας σαν σύμβουλος του Προέδρου του ΔΗΣΥ Νίκου Αναστασιάδη στο πλαίσιο του Προεδρικού Συμβουλίου.
Νομίζω υπάρχει μια λανθασμένη αντίληψη ότι στο ΔΗΣΥ όλοι οι υποστηρικτές και ψηφοφόροι του ψήφισαν υπέρ του Σχεδίου Ανάν. Είναι γνωστό ότι τα 2/3 του ΔΗΣΥ απέρριψαν το Σχέδιο Ανάν.
Συνεπώς δεν αισθάνομαι ότι βρίσκομαι σε ένα αλλόκοτο χώρο. Από τότε που στήριξα την υποψηφιότητα του Ιώαννη Κασουλίδη, στη συνέχεια σαν μέλος του Προεδρικού Συμβουλίου και τώρα σαν Αριστίνδην Υποψήφιος του ΔΗΣΥ διατήρησα δημόσια τις θέσεις μου και τη διαφορετικότητα της άποψης. Η επιλογή μου από την ηγεσία του ΔΗΣΥ στο ψηφοδέλτιο του στις επόμενες Βουλευτικές Εκλογές δεν έγινε στη βάση αλλαγής θέσεων και απόψεων αλλά στη διατήρηση της διαφορετικότητας αυτής.
Είναι εις πίστη του ΔΗΣΥ που σαν σύγχρονο Ευρωπαϊκό Κόμμα αποδέχθηκε αυτή την διαφορετικότητα.
Ενα παράδειγμα θα βοηθήσει για να γίνει αυτό κατανοητό.
Στο Συντηρητικό Κόμμα της Αγγλίας υπάρχουν στην ηγεσία άτομα που είναι υπέρ και άτομα κατά της Ευρώπης. Όμως συνυπάρχουν και λειτουργούν κάτω από την ίδια σκεπή. Πρόσφατα ο πρωθυπουργός David Cameron ήρθε σε ρήξη με απόφαση του ΕΔΑΔ σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να δοθεί δικαίωμα ψήφου σε φυλακισμένους χαρακτηρίζοντας την απόφαση του Δικαστηρίου αυτού σαν απαράδεκτη. Αλλοι στο ίδιο Κόμμα του διαφωνούν και ζητούν συμμόρφωση. Δεν άκουσα όμως κανένα να λέει ότι όσοι διαφωνούν με τον Πρωθυπουργό πρέπει να φύγουν και να απομακρυνθούν.
Ξεπεράσαμε τις εποχές του Σταλινισμού και ζούμε σε μια δημοκρατία της πολυφωνίας. Ιδιαίτερα θα έλεγα στο Εθνικό θέμα που αργά ή γρήγορα ο Κυπριακός Λαός πιθανόν να κληθεί να αποφασίσει δεν είναι δυνατόν να μπαίνει κορσές. Αλίμονο εάν τα Κόμματα θα μπορούσαν να δικτατορεύσουν σε αυτόν τον τομέα.
Πώς σκιαγραφείται τις Βουλευτικές του Μαϊου; Τελικά είναι καθοριστικές και γιατί;
Κάθε εκλογή και έναρξη μιας νέας εποχής. Η Βουλή του 2001 έως 2006 ήταν ίσως η σημαντικότερη στην ιστορία της Κύπρου και είχα την τιμή να συμμετάσχω σε αυτή.
Ήταν η Βουλή η οποία αντιμετώπισε το Σχέδιο Ανάν αλλά και την πρόκληση στην ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Η Βουλή του 2006-2011 ήταν η Βουλή η οποία αντιμετώπισε την προσαρμογή της Κύπρου στο ευρωπαϊκό κεκτημένο αλλά και την αλλαγή στη διακυβέρνηση του τόπου και παράδοση της σκυτάλης στη συγκυβέρνηση ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ. Νομίζω η τελευταία Βουλή δεν θα αφήσει το στίγμα της στην ιστορία παρά μόνο σαν η Βουλή η οποία ανέδειξε στο σύνολό της και δεν αναφέρομαι ασφαλώς σε εξαιρέσεις ή σε μονάδες, πρακτικές πολιτικής συναλλαγής και αδυναμία αντιμετώπισης κρίσιμων θεμάτων, αξιών και θεσμών, αξιοκρατίας και αδυναμία προώθησης του εκσυγχρονισμού.
Ευελπιστώ ότι η νέα Βουλή θα έχει νέο αίμα και θα προσφέρει τόσο στο Εθνικό θέμα όσο και στον εκσυγχρονισμό της Κύπρου σε όλους τους τομείς ιδιαίτερα την οικονομία, την κοινωνία, τους θεσμούς και την αξιοκρατία, τομείς τους οποίους τα τελευταία 5 χρόνια πάσχουμε.
MavroProvato NewsRoom